Бу яңалык Казанда республика мөселманнары Диния нәзарәтендә кабул ителде һәм зур яңгыраш тапты

(Казань, 15 августа, «Татар-информ», Айсылу Хафизова, Гөлүзә Василова). 11 августта Татарстан Республикасы мөселманнары Диния нәзарәте пленумы җомга вәгазьләрен татар телендә генә үткәрү турында карар кабул итте. Республика мөфтие Камил Сәмигуллин сүзләренчә, Татарстанның барлык имамнары бу яңалык өчен бертавыштан ризалык белдергән.

Әмма Россия һәм Татарстан өммәтендә мондый бердәмлек күзәтелми. Россия мөселманнары Диния нәзарәтенең элеккеге матбугат сәркатибе Диләрә Әхмәтова белдергәнчә, бу карар практик мәгънәгә ия түгел һәм татар теле проблемасын хәл итми. Автор фикеренчә, бу шәһәр яшьләрен, урта яшьтәгеләрне, читтән килүчеләрне һәм дингә яңа килүчеләрне Татарстан өммәте тормышында актив катнашудан читләштерәчәк. Бу вазгыять әлеге категория кешеләрен башка конфессияләргә, секталарга, хәтта террорчылар оешмаларына мөрәҗәгать итүгә этәрәчәк, дип борчылуын белдерде Диләрә Әхмәтова. Мәкалә рус телендә язылган. Күпләр Исламны этнизацияләү – ул Россия таркалуга юл дигән фикерне хуплаган.

Бөтендөнья татар яшьләре форумы рәисе Тәбриз Яруллин бу фикер белән килешми. Татар яшьләре лидеры бу пост турында татар телендә үз фикерен белдерде һәм мәчетләрдә татар теле буенча бушлай курслар дингә яңа килүчеләрне генә түгел, ә башка милләт вәкилләрен дә җәлеп итәчәк, дип билгеләп үтте. “Рамил хәзрәт (Юнысов) татар телендә вәгазь укыды, һәм моның өчен ничә кеше террорчылыкка китте?” – дип сорый Яруллин. Аңа, киресенчә,  мөселман хөтбәсен рус телендә кабул итәргә авыр икәнен билгеләп үтә. Яшь җитәкче совет кешеләре бабайлары динен нәкъ менә туган татар телләре аша кабул итәләр дип саный. Уфадан Римма Колбарс та үз фикерен белдергән: “Үзгәртеп кору елларында беренче тапкыр мәчеткә кергәч, татар телендә сөйләшергә мөмкин булуы куандырды. Мин нәкъ менә мәчет татар телен саклаган дип уйладым”.

Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов Санкт-Петербургта Россия белән Төркия мөнәсәбәтләрен җайлау мәсьәләләре буенча сөйләшүдә катнаша

(Казан, 9 август, «Татар-информ», Арсений Маврин, Миләүшә Низаметдинова). Санкт-Петербургның Константинов сараенда Россия Президенты Владимир Путин һәм Төркия Президенты Рәҗәп Тайип Эрдоган очрашуы бара.

Эшлекле иртәнге аш форматындагы очрашудга икътисад, энергетика, транспорт министрлары, Сирия низагын җайга салу буенча экспертлар, шулай ук төбәк башлыклары кушылды. Дәүләтләр арасындагы мөнәсәбәтләрне җайга салу мәсьәләсендә сөйләшүгә кушылганнар арасында Татарстан Республикасы Президенты Рөстәм Миңнеханов та бар.

Киңәйтелгән форматтагы шушы очрашу алдыннан Владимир Путин белән Рәҗәп Эрдоган тар даирәдә очрашып сөйләште. Анда ике дәүләтнең тышкы эшләр министрлары һәм президентлар ярдәмчеләре катнашты. Ул сөйләшү ике сәгатьтән артык вакыт барды, монысы күпме вакытка аласы әлегә билгеле түгел.

Фикер алышуга чыгарылган темалар арасында – туристлар агымын торгызу. Россиянең Төркия курортларының туристик хезмәтләреннән баш тартуы сәбәпле, әлеге ил быел гына да 800 млн АКШ доллары күләмендә акча югалткан. Бу мәсьәлә уңай хәл ителгән очракта, Төркиягә Россия туристларын куркынычсызлык ягыннан тәэмин итәргә тиеш була. Моннан тыш, яклар ике икътисади проект турында фикерләшә: Төркия хәрбиләре Россия бомбардировщигын бәреп төшергәннән соң мөнәсәбәтләр суынганчыга кадәр республика территориясендә Россия проекты буенча атом электр станциясе төзү планлаштырылган иде. Төркия проектны эшләтеп җибәрү яклы. Илләр “Төрек агымы” проекты – Кара диңгез төбеннән газүткәргеч төзү буенча эшләрнең яңадан башлануы белән дә кызыксына.

“Сезнең бүгенге сәфәрегез, Төркиядә сәяси хәл бик катлаулы булуга карамастан, Төркия һәм Россия халкының үзара  мәнфәгатьләрен яңартуны күздә тотып эшләнгәнлеге аермачыкһәм без ике як та моны телибез”, – диде ул төрек коллегасы белән очрашуда.

Россия  Президенты   Эрдоганны икътисади элемтәләрне яңартырга һәм терроризм  белән көрәш мәсьәләләрендә фикер алышырга чакырды. “Бүген безнең тар һәм киң даирәдә, шул исәптән сәүдә-икътисад элемтәләрен торгызуда һәм терроризмга каршы көрәштә хезмәттәшлек өлкәсендә сөйләшү мөмкинлеге бар”, – диде ул.

Үз чиратында Эрдоган Мәскәү һәм Әнкараның  ике ил арасындагы хезмәттәшлекне киңәйтүдә зур адым ясауларына өметләнүен белдерде. Ул шулай ук Төркиянең Россия белән хезмәттәшлек Советының чираттагы киңәшмәсен югары дәрәҗәдә бик теләп кабул итәргә әзер булуларын да әйтте. Президент көн тәртибендә ике яклы мөнәсәбәтләрне билгеләү, аларны үстерү буенча шактый эшлисе мәсьәләләр күтәреләчәген  билгеләп үтте.

Путин сүзләренчә, алдагы елларда Мәскәү һәм Әнкара арасындагы бәйләнешләр “моңарчы күрелмәгән югары дәрәҗәгә” җиткән. “Әмма узган елның ноябрендә безнең хәрби үлгәннән соң, түбән тәгәрәде, начарланды”, – дип белдерде.

Искәртеп узабыз: ике яклы элемтәләр, шулай ук Мәскәү һәм Әнкара арасындагы хезмәттәшлек  2015 елның 24 ноябрендә Төркия Хәрби Һава көчләре Сириядә Россия  хәрби самолетын бәреп төшергәч начарланды.

Ике як мөнәсәбәтләренең җайлашуы әлеге инциденттан   җиде ай үткәч, Эрдоган   Россия Президентына очучы үлеме өчен гафу үтенеп һәм үзара мөнәсәбәтләрне җайлауга омтылыш белдереп юллаган хаттан соң  башлана. Аннан соң 29 июньдә Россия ягы инициативасы белән Путин һәм Эрдоганның сөйләшүе була.

222 сум 81 тиен өстәлә. 1 августтан эшли торган пенсионерларның пенсияләре арта. Пенсия фонды аларны “Иминият пенсияләре турындагы”  Федераль закон таләп иткәнчә, яңадан исәпли. Бу хакта “Российская газета” яза.

Дөрес, бик күп өстәмәгә өметләнергә кирәкми. Законда иң югары баллар (пенсия коэффициентлары) күрсәтелгән. Алар өчтән артырга тиеш түгел. Быел бер пенсия коэффициентының 74 сум 27 тиен булуын исәпкә алсак, 222 сум 81 тиен килеп чыга. Бу максималь өстәмәгә хезмәт хаклары аена 20 мең сумнан арткан кешеләр исәп тота ала.

Пенсияләрне инфляция дәрәҗәсенә карап индексацияләүгә килгәндә, эшләүче пенсионерлар өчен ул “читтән торып”  үткәрелә һәм бары эштән киткәннән соң гына түләнә башлый.

Татарстанда “Китапка кылый хисап” дигән яңа проект гамәлгә ашырыла.Республика мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин башлангычы белән, Татарстанда Хәнәфи мәзһәбе елы кысаларында, “Китапка кылыйк хисап” дигән татар дин тәгълимәтләрен саклап калу буенча яңа проект гамәлгә ашырыла. Татар дин тәгълиматчыларының борынгы китапларын исәпкә алу һәм туплау реестрын булдыру уникаль басмаларның тарихи кыйммәтен саклап калуга булышачак. Цифрлаштырылган китапларның электрон күчермәләрен теләгән һәркем Интернет челтәрендә Darul-kutub.com электрон китапханәсе сайтында укый ала. Моннан тыш, “Хозур” нәшрият йорты кайбер китапларны бүгенге заман татар теленә тәрҗемә итеп, яңадан бастырырга ниятли.

“Проектның төп максаты – гасырлар буе тупланган уникаль әдәби байлыкны, әһәмиятле кулъязмалар һәм китапларны тузудан, янгыннардан, битарафлыктан саклап калу, – дип билгеләп үтә Камил хәзрәт Сәмигуллин. – Кәгазь мәңгелек материал түгел, мирас киләчәк буыннарга да калсын өчен чаралар күрү зарур. Әлегә кадәр билгесез булган һәм хуҗалары гына кулланган борынгы басмалар сканерланып, интернетта урнаштырылачак. Без сирәк китаплар тарихчылар һәм туган якны өйрәнүче белгечләр өчен генә түгел, укучылар һәм студентлар, укытучылар һәм мөгаллимнәр, журналистлар, язучылар, гомәмән, Ислам һәм аның Россиядә үсеше белән кызыксынган күп кешегә әһәмиятле булыр дип уйлыйбыз”.

Моннан тыш, проектның авторлары китапларның электрон күчермәләре ярдәмендә татар галимнәренең онытылган исемнәрен һәм әсәрләрен кире кайтырырга һәм татар дин тәгълиматы тарихын һәм мәдәниятен өйрәнүгә Россиянең башка төбәкләре галимнәрен дә җәлеп итәргә тели.

Әлеге датаны Төркия вице-премьеры атаган

(Казан, 26 июль, “Татар-информ”). Төркия вице-премьеры Мехмет Шимшек Президент Реджеп Тайип Эрдоганның 9 август көнне Санкт-Петербургка килергә җыенганын әйткән. Бу белдерүне ул РФ вице-премьеры Аркадий Дворкович белән очрашу вакытында ясаган, дип яза “Интерфакс”.

Мехмет Шимшек сүзләренчә, Төркия Россия белән мөнәсәбәтләрне узган елның ноябренә кадәр булганнан яхшырак итәргә тели.

“Без вәзгыятьне һәм 24 ноябрь көнне өзелгән мөнәсәбәтләрне мөмкин кадәр тизрәк җайлау өчен бирегә килдек. Россия безнең якын күрше генә түгел, стратегик партнер да. Безнең мөнәсәбәтләр билгесез вакытка өзелде. Әмма без аларны 24 ноябрьгә кадәр булганнан яхшыртырга телибез”, – дип билгеләп үткән Төркия вице-премьеры.

Ул хәбәр иткәнчә, Төркия Россиягә чартер рейсларны яңарту өчен куркынычсызлык тәэмин итү турында доклад тәкъдим иткән.

Мехмет Шимшек шулай ук Россия җитәкчеләренә хәрби түнтәрелешкә омтылыш вакытында ярдәм иткән өчен рәхмәт белдергән.

Үз чиратында Дворкович, Россия һәм Төркия башлыклары очрашуы августның беренче яртысында булырга мөмкин дип билгеләп үткән. Аның сүзләренчә, Россия Төркия белән элемтәләрне яңарту өчен мөмкинлекләрнең яхшы булуын күрә.

“Сәүдәне, инвестицион хезмәттәшлекне яхшырту, зур проектларны тормышка ашыру, шул исәптән туристлар агымын торгызу өчен дә мөмкинлекләребез яхшы. Моның өчен тиешле шартлар һәм куркынычсызлык гарантиясен булдырырга кирәк”, – дип өстәгән Дворкович.

Татарстан башкаласында яңа фатирларның иң очсызы 977 мең сумнан башлана

(Казан, 27 июль, «Татар-информ»). Казан Россиядә яңа төзелгән торакларда фатир бәяләре иң түбән булган эре шәһәрләр егермелегенә кергән. Аналитикларның күчемсез милек белешмәләре базасын тикшерү нәтиҗәләрен китереп, cian.ru шул хакта хәбәр итә.

Экспертлар билгеләп үткәнчә, икътисадтагы торыксызлык күчемсез милек бәяләре төшүгә китерде. Яңа проектлар базарга бик түбән бәяле фатирлар белән чыга.  cian.ru аналитиклары Россиянең беренчел базарда фатир бәяләре иң түбән булган 20 эре шәһәре рейтингын төзегән. Моның өчен алар файдаланышка 2016-2018 елларда тапшыруны күздә тоткан объектларны исәпкә алган. Ачыкланганча, аларның теләсә кайсында 2 млн сумнан да очсызрак бәядән торак алу мөмкинлеге бар.

Рейтингның беренче унлыгына Краснодар, Мәскәү өлкәсе, Сарытау, Ростов-на-Дону, Төмән, Омск, Новосибирск, Красноярск, Пермь һәм Самара торак комплекслары кергән. Казан анда 13 нче урында исәпләнә. Татарстан башкаласында яңа төзелә торган йортларда иң арзанлы фатир бәясе 977 мең сумнан башлана.

Партнерлык банкингы үзәге белән Россия мөселман эшмәкәрләре ассоцициясе хезмәттәшлек турындагы меморандум имзалаган

(Казан, 27 июль, “Татар-информ”). Партнерлык банкингы үзәге белән Россия мөселман эшмәкәрләре ассоцициясе хезмәттәшлек турындагы меморандум имзалаган. Әлеге документ белән ислам финансларын, икътисад һәм банк эшчәнлеген үстерү өлкәсендә уртак эшнең өстенлекләре һәм юнәлешләре билгеләнгән.

Меморандум кысаларында кайбер белем бирү проектлары һәм фәнни-тикшеренү эшләрен тормышка ашыру, шулай ук мөселман бизнес-берләшмәләре вәкилләре арасында хезмәттәшлекне арттыру ниятләнә. Моннан тыш, яклар юридик затларга расчет-касса хезмәте күрсәтү буенча махсус тарифлар һәм Россия мөселман эшмәкәрләре ассоциациясе әгъзалары һәм партнерлары өчен ташламалы шартлар кертү турында да килешкән.

Әйтергә кирәк, Партнерлык банкингы үзәге Россия Банкы, Татарстан Республикаксы буенча Милли банк, Татфондбанк, Татарстан Республикасы мөселманнары Диния нәзарәте, Ислам үсеш банкы (Согуд Гәрабстаны) ярдәмендә төзелгән. Шунысы да мөһим, Ислам банкы үзәгенең барлык продуктлары да Татарстан мөселманнары Диния нәзарәтенең Голәмәләр шурасы белән килештерелгән.

Латвиянең Дәүләт теле үзәге халык белән аралашуны латыш телендә алып баруны таләп итә

(Казан, 28 июль, “Татар-информ”). Латвиянең Дәүләт теле үзәге Рига шәһәр думасы социаль челтәрләрдә рус телен кулланган өчен мэр Нил Ушаковка штраф салган. Бу хакта Дума рәисе үзенең фейсбуктагы аккаунтында хәбәр итә.Нил Ушаков үзен җәзага тартуларын журналистлардан ишетүе хакында яза һәм бу җәза белән килешмәвен белдерә. Ул “Дәүләт телләре турындагы” канунда чит илләрдә теркәлгән социаль челтәрләрдә җирле үзидарә халык белән кайсы телдә сөйләшергә тиешлеге язылмаган дигән дәлил китерә һәм бу карарны юкка чыгаруны сорап судка мөрәҗәгать итәсен әйтә.

Нил Ушаков, штрафка карамастан, Рига Думасының халык белән социаль аккаунтларда өч телдә – латыш, рус, инглиз телләрендә аралашасын искәрткән. Дәүләт телләре үзәгенә мэр “алар булдырырлык эшләрдә” шөгыльләнергә – мәсәлән, покемоннарны латышча ничек атау турында уйланырга тәкъдим иткән. “Алар башка эшләргә барыбер сәләтле түгел”, – дип тә өстәгән Нил Ушаков.

Президент билгеләп үткәнчә, Россия үзенең “чиста”, ягъни допингтан азат җиңел атлетларын дисквалификацияләү белән ризалаша алмый һәм закон нигезендә дөреслек даулаячак.

“Мин моны басым ясап әйтәсем килә: без үзебезнең допингтан “абсолют чиста” җиңел атлетларыбызны дәлилсез дисквалификацияләү белән килешә алмыйбыз, – диде Россия лидеры. Аның сүзләренчә, Россия ”ачыктан-ачык дискриминация” булганда, моның белән “килешмәячәк”. “Бу тулысы белән олимпизм принципларына туры килми. Шулай да, дөреслеккә фәкать закон тәртибендә ирешәчәкбез, катгый рәвештә Олимпия хартиясенә туры китереп эш итәчәкбез”, – дип нәтиҗә ясады Путин.

Президент шулай ук допинг-контрольга бердәм халыкара таләпләр эшләргә һәм ул процедураның ачыклыгын тәэмин итәргә өндәде.

Бөтен илләрнең дә допинг белән бәйле проблемалары була, дип билгеләп үтте ул. Шулай да, Путин фикеренчә, бу өлкәдә төрле илләрнең атлетларына карата таләпләр аерыла. “Допингка каршы сайлап алып түгел, ә, чыннан да, нәтиҗәле көрәшү өчен бердәм халыкара допинг-контроль таләпләре эшләү кирәк дип инанам. Һәм, билгеле, спортчылар үзләре һәм җанатарлар тикшерүләр нәтиҗәләрен, кемнең, кайда, кайчан, ни рәвешле тикшеренә алуы, нинди нәтиҗәләр чыгарылуы ачык форматта күрә алырга тиеш”, – диде Россия лидеры.

Матбугат конференциясенә журналистлар чакырыла

(Казан, 27 июль, “Татар-информ”). 28 июль көнне 11.00дә “Татар-информ” агентлыгында VII Бөтендөнья татар яшьләре форумына багышланган матбугат конференциясе була.

Чарада Бөтендөнья татар яшьләре форумы рәисе Тәбрис Яруллин, Бөтендөнья татар конгрессы башкарма комитеты рәисе урынбасары Данис Шакиров һәм Бөтендөнья татар яшьләре форумы рәисе урынбасары Айрат Фәйзраханов катнаша.

Матбугат конференциясенә журналистлар чакырыла. Аккредитацияне pr@tatar-infom.ru электрон адресы буенча узарга мөмкин.

Үзәктә ТР Дәүләт Киңәшчесе Фундаменталь медицина һәм биология институты җитәкчеләре һәм профессорлар белән аралашты. М.Шәймиев сәламәтлекне саклауның бөтенләй яңа системасын формалаштыруның төп элементы буларак университет клиникасын үстерү кирәклегенә басым ясады. “Көнбатышта барлык алдынгы технологияләр кешеләргә университет клиникалары аша килә. Бүген мин безнең университетта да яхшы мөмкинлекләр күрәм.  Кыска гына вакыт эчендә бу актуаль фәнни уку юнәлеше дөнья дәрәҗәсендәге җиһазлар белән тулыланды. Алга таба да бу юнәлешне үстерү зарур”, – дип билгеләп үтте Минтимер Шәймиев. Аның сүзләренчә, бу уникаль инфраструктура һәм университетның әйдәп баручы галимнәре башкалар тәҗрибәсен генә өйрәнеп калмыйча, үз тәҗрибәсен дә тарата ала.

Лаборатор корпуста КФУ ректоры Илшат Гафуров хәзер университетның медицина кластерында эшләнүче проектлар турында сөйләде. Аның фикеренчә, классик университетның төп өстенлеге – институтларның күп юнәлешле булуында. “КФУда һәр өлкәдән диярлек белгечләр табарга була. Бу уртак нәтиҗәгә ирешү өчен көчләрне берләштерү мөмкинлеген бирә”, – диде Гафуров.

Филология һәм мәдәниятара коммуникацияләр институтында татар телен, милли мәдәният, тарих һәм гореф-гадәтләрне саклап калу турында сөйләштеләр. “Татар филологиясен меңләгән студентлар өйрәнә, ә күптән түгел төзелгән  Татаристика югары мәктәбе катнаш юнәлешләр: филология, тарих, археология һәм культорологияне берләштереп, әлеге эшне ныгытырга тиеш”, – дигән фикерен җиткерде М.Шәймиев.

Халыкара мөнәсәбәтләр, тарих һәм көнчыгышны өйрәнү институтында да шул теманы дәвам иттеләр. Анда тарихчылар Татарстан Дәүләт киңәшчесенә милли мирасны өйрәнгән вакытта филологлар һәм тарихчыларның хезмәттәшлек традицияләре турында бәян итте.

“Бу хакта күбрәк сөйләшергә кирәк. Сез нинди нәтиҗәләргә ирешүегезне белеп торырга тиеш”, – дип ассызыклады Минтимер Шәймиев КФУга сәфәре азагында.

КФУның матбугат хезмәтендә хәбәр итүләренчә, бүгенге очрашу нәтиҗәләре буенча татар телен саклап калу һәм үстерү аспектлары турында фикер алышуны түгәрәк өстәл артында дәвам итү карары кабул ителгән.

Һөҗүм нәтиҗәсендә берничә кеше яраланган, рухани үтерелгән булырга мөмкин. Нормандиядә пычак белән коралланган ике ир чиркәүгә һөҗүм итеп, кешеләрне тотык итеп алган. Һөҗүм итүчеләр Франция куркынычсызлык көчләре тарафыннан юк ителгән. Бу хакта “Би-би-си” хокук саклау органнарындагы чыганакларга сылтама белән хәбәр итә.

«Le Figaro» газетасының хокук саклау органнарындагы чыганаклары мәгълүматлары буенча, һөҗүм вакытында рухани һәлак булган.

Алданрак янгын сүндерүчеләр берничә кешенең яралануын әйткән иде.

Пычаклар белән коралланган ике ир җирле вакыт белән 10.00да Сент-Этьен-дю-Рувре шәһәрендә урнашкан чиркәүдә кешеләрне тотык итеп алып, бер сәгать буе тоткан.

Франция мәгълүмат чаралары мәгълүматларына караганда, рухани, ике монашка һәм ике мәхәллә кешесе тотык итеп алынган булган, дип яза Slon.ru.

Мөфтинең Коръәнне яздыруы Россия Ислам тарихында булганы юк иде – Рөстәм Батров

4 нче август көнне “Татар-информ” мәгълүмат агентлыгында мөфти Камил хәзрәт Сәмигуллин үз тавышы белән яздырган аудио Коръән тәкъдим итәчәк. Бу хакта Татарстан мөселманнары Диния нәзарәте рәисенең беренче урынбасары – матбугат секретаре Рөстәм хәзрәт Батров хәбәр итте.

Рөстәм Батров әйтүенчә, Коръәнне тулысынча яздыру өчен бик күп вакыт киткән. “Камил хәзрәт Сәмигуллин Россия мөфтиләре арасында беренче Коръән хафиз. Һәм ул Коръәнне тулысынча бөтен кагыйдәләре белән яздырып укып чыкты. Эш барышын шәехлар, зур галимнәр тикшереп торды. Авазларны әйтү ягыннан хаталы урыннары булса, аны дөресләтеп бардылар. Аудио Коръән бөтен тәҗвит кагыйдәләре, мәкам буенча дөрес итеп эшләнелгән. Мөфтинең, дин белгеченең Коръәнне яздыруы Россия Ислам тарихында әле булганы юк иде. Моны тарихи вакыйга дип тә атарга мөмкин. Төрле мөфтиләрнең Коръәнгә кагылышлы китаплар язганнары бар иде. Коръәннең бер өлешен яздыручылар да булды. Ә мондый форматтагы тулы Коръән беренче мәртәбә тәкъдим ителә.”

Аудио Коръән ике дискка яздырылган. Дисклар бушлай да тартылыр, сатуга да чыгарылыр дип көтелә.

5-21 августта Рио-де-Жанейрода старт алачак XXXI җәйге Олимпия уеннарында җиңү яулаган Татарстан спортчыларына күпме акча түләнәчәге ачыкланды/ 5-21 августта Рио-де-Жанейрода старт алачак XXXI җәйге Олимпия уеннарында җиңү урын яулаган Татарстан спортчыларына күпме акча түләнәчәге ачыкланды. Әлеге сумма ТР Министрлар Кабинеты карары нигезендә билгеләнә.

Татарстан спортчылары һәм тренерларына дәүләт ярдәме күрсәтү турындагы документта әйтелгәнчә, Олимпиада һәм Паралимпиада җиңүчеләренә – 4 миллион, көмеш медаль ияләренә – 2,5 миллион, ә бронза медаль яулаучыларга 1,7 миллион сум акча түләнәчәк. Тренерларга шул сумманың 50 проценты күләмендәге премия биреләчәк.

Әйтергә кирәк, стимул күләме узган Олимпия уеннары белән чагыштырганда, шактый арткан. Чагыштыру өчен: 2012 елда Лондондагы Уеннардан соң Татарстан спортчыларына 3,3 млн., 2 млн. һәм 1,3 млн. сум түләнгән иде. Тренерларына шул сумманың 50 проценты күләмендә акча бирелде.

Быелгы җәйге Олимпиадада Татарстан данын 16 спортчы яклаячагы хакында хәбәр ителгән иде. Әмма исемлектән волейболчылар Евгения Старцева һәм Виктор Полетаев төшеп калды. Россия спортчыларына карата Халыкара Олимпия комитеты кабул иткән карарда алдагы елларда допинг белән бәйле шау-шуларга тарыган спортчыларны бу ярышларга кертмәскә дигән пункт буенча Уеннарда велоузышчы Илнур Закаринның катнашмау мөмкинлеге бар.

4+4=8: Татарстан чемпионнарына баю мөмкинлеге

Әгәр дә Олимпия уеннарында чемпион калсалар, Татарстан спортчылары 4 кенә түгел, бәлки 8 миллион сум күләмендә акча алачак. Тагын 4 миллионны Россия хөкүмәте түлиячәк. Бу хактагы карарны РФ Премьер-министры Дмитрий Медведев ел башында ук имзалаган иде. Көмеш һәм бронза медальләр суммасы да Татарстанныкы белән тәңгәл.

Шунысы кызык, ил җитәкчелеге быел спортчыларга артык юмарт булырга җыенмый булып чыга. Кайбер фактларга гына игътибар итик. 2012 елдагы Лондон Олимпиадасында да, 2014 елгы Сочидагы кышкы Олимпия уеннарында да җиңүчеләр алган акчалата бүләк нәкъ быелгы күләмдә булган. Тотрыклылык, күркәм күренеш, әлбәттә. Спорт нәтиҗәләре дә шундый ук булса бигрәк тә. Икътисадта индексация, инфляция дигән төшенчәләр дә барлыгын онытсаң, быел ил данын күтәрүче спортчыларны моннан дүрт ел элек шундый ук уңышка ирешүчеләр белән чагыштырганда, бик начар бәяләнәчәк булып чыга. Лондон Олимпиадасы вакытында доллар да 30 сум тирәсе тора иде.

Илнең Оборона сәнәгате министрлыгы шартлауның сәбәпләрен тикшерүне башлау турында белдергән

(Казан, 26 июль, “Татар-информ”). Бүген Әзербайҗанның Ширван шәһәрендәге “Араз” заводында көчле шартлау булган. Оборона сәнәгате министрлыгының әлеге заводы сугыш кирәк-яраклары җитештерә.

РИА Новости, Ширван үзәк шәһәр сырхауханәсенә сылтама белән, шартлау вакытында зыян күрүчеләр саны 11 кешегә җиткән, дип хәбәр итә.

Илнең Оборона сәнәгате министрлыгы шартлауның сәбәпләрен тикшерүне башлау турында белдергән.

Кичә Казанның “Рубин” футбол командасын тәкъдим итү фанфесты үтте

(Казан, 25 июль, «Татар-информ»). Кичә башкаланың Гаилә үзәге янәшәсендә Казанның “Рубин” футбол командасын презентацияләү фанфесты үтте. Бу уңайдан Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов команда җанатарларына видеомөрәҗәгать белән чыгып, аларны яңа сезон башлану белән котлады. Бу хакта Казан мэриясенең матбугат хезмәте хәбәр итә.

Республика Президенты Татарстан командасының җанатарлар мәхәббәтенә һәм игътибарына мохтаҗ булуына басым ясады. “Рубин” Европада уйнасын дип телик, аның уңышларына сөенергә язсын”, – диде Президент.

Фанфестта шулай ук Казан мэры Илсур Метшин да катнашты. “Без “Рубин” тарихындагы алтын белән уелып язылачак вакыйгаларның, зур җиңүләрнең шаһитлары булдык. Җиңүләрнең тагын буласына ышанычым зур”, – дип мөрәҗәгать итте мэр һәм клубка ярдәме өчен Татарстан Президентына рәхмәтен җиткерде.

“Рубин” фанфестында җанатарлар игътибарына клубның яңа уенчылары, логотибы, уенчылар формасы да тәкъдим ителде.

Красноярск краенда хәлләр аеруча катлаулы

(Казан, 24 июль, “Татар-информ”). Россиядә 9,5 мең гектар мәйданда 72 урман янгыны теркәлгән. Красноярск краенда хәлләр аеруча катлаулы. Бу хакта Россия Гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Кризислы вәзгыятьтә илкүләм идарә үзәгендә узган селектор киңәшмәсендә үзәкнең башлыгы Виктор Яцуценко хәбәр итте, дип яза ТАСС.

Красноярск краенда 5 мең 631 гектар мәйданда 14 янгын дөрли. Ямал-Ненец автоном округында 1 мең 495 гектар мәйданда 24 янгын теркәлгән.

Виктор Яцуценко сүзләренчә, космостан даими мониторинг үткәрелә. Мәгълүмат шунда ук җирле үзидарә органнарына җиткерелә. Урман янгыннарына бәйле хәлләрне тотрыклыландыру буенча чаралар кабул ителә.

Республика башлыгы бу хакта ТР Хөкүмәте йортында видеоконференция режимында узган киңәшмәдә әйтте. Анда Татарстан Премьер-министры Илдар Халиков та катнашты.

“Юл салу буенча объектның 81ендә эшләр бара. План 51 процентка үтәлгән”, – дип хәбәр итте ТР транспорт һәм юл хуҗалыгы министры Ленар Сафин.

Быел торак пунктларга 40 км юл салачаклар һәм 370 км төбәк юлларын ремонтлаячаклар.

30 августка Кама аркылы күпернең икенче чиратын төзү дә тәмамланачак. “Быел Россиядә 2 генә күпер – Татарстанда һәм Удмуртиядә генә төзелә”,  - искәртеп үтте министр. Шул ук вакытка Зәй районында юл үткәргече дә салына. Ике объект та бер үк вакытта файдалануга тапшырылачак.

Графикка сыешмаган бердәнбер объект – федераль трассаның 941 нче юлы. “Волгомост” подряд оешмасы эшкә керешмәде дип хәбәр итте юл транспорты министры. “Быелга планлаштырылган эшне “Каздорстрой” башкарачак дигән карарга килдек. Ә тегесе белән без килешүне өзү процедурасын башладык”, – диде министр.

Республика көненә Татарстандагы торак пунктлардагы асфальт юлларны ремонтлау да төгәлләнеп килә. Бу эшләр төп программа буенча да, Татарстан Президенты фәрманы белән кабул ителгән өстәмә программа нигезендә дә башкарыла.

Татарстан Президенты республикада кабул ителгән югары стандартлардан бер генә миллиметрга да читкә китмәскә кушты: “Без юлларны ремонтлау һәм төзү өчен зур акчалар бүлеп бирәбез. Алар  тиешле ресурсны үтәмәсә, бик кызганыч. Сез республика өчен эшлисез, һәм юлларны үзегезгә эшләгән кебек салырга бурычлы. Стандарт бик катгый булырга тиеш. Казанда гына түгел, барлык эре шәһәрләрдә, бөтен җирдә дә. Кеше федераль юл, төбәк, муниципаль дип аерып тормый. Юл яки бар, яки юк”,

Пландагы эшләрдән тыш, агымдагылары да бар, алар турында да онытырга ярамый дип билгеләп үтте Рөстәм Миңнеханов. “Әгәр юлларда ярыклар барлыкка килә икән – моңа шунда ук игътибар итәргә һәм проблеманы чишү өчен акча табарга кирәк. Ярыкны ямау җиңелрәк. Вакытында, зур чокырлар барлыкка килеп, юл сафтан чыкканчы  дәваларга кирәк”, – диде ул район башлыкларына.

Бүгенге сынауны татар теленнән бердәм республика имтиханын тапшырмаган абитуриентлар уза.

(Казан, 20 июль, “Татар-информ”, Ләйсән Исхакова). Бүген КФУның филология һәм мәдәниятара багланышлар институтының Г.Тукай исемендәге татар филологиясе һәм мәдәнияте бүлегенә гариза биргән 130лап абитуриент татар теленнән имтихан тапшырды. Имтихан иртәнге 9да башланып, көндезге 12гә дәвам итте. Аның нәтиҗәләре иртәгә билгеле булачак.

“Без бакалавриатка абитуриентларны филология (татар теле һәм әдәбияты, тәрҗемә белеме); педагогик белем бирү (татар теле һәм әдәбияты, инглиз теле), (татар теле һәм әдәбияты, башлангыч мәктәп укытучысы) юнәлешләре буенча кабул итәбез. Шушы 3 юнәлешкә барлыгы 70 бюджет урыны каралган. Бу илнең башка вузларындагы милли юнәлешләр белән чагыштырып караганда, бик яхшы сан. Милли тел, әдәбият бүлекләренә бер генә бюджет урыны да бирелмәгән уку йортлары бар”, – дип сөйләде бүлек мөдире, профессор Әлфия Юсупова.

Абитуриентларның рус теле, җәмгыять белеменнән БДИ баллары, шулай ук татар теленнән имтихан нәтиҗәләре исәпкә алына. Бүгенге сынауны әлеге фәннән бердәм республика имтиханын тапшырмаган абитуриентлар уза. Әйтик, филология юнәлеше буенча гариза тапшырган 172 кешенең 47сенең БДИ нәтиҗәләре инде бар, шуңа күрә алар бүгенге имтиханнан азат ителгән.

Бүлек мөдире кабул итү сынауларының БДИ белән традицион имтихан кушылмасыннан гыйбарәт булуын әйтте, ягъни анда тест өлеше дә, киңәйтелгән җавап бирүне таләп иткән биремнәр дә бар. Шул ук вакытта абитуриентлардан мәктәп программасы күләмендә генә белем таләп ителә.

Камил хәзрәт Сәмигуллин гайбәтләрне кире кага һәм мөселманнарны ялгыш адымга бармаска чакыра

(Казан, 23 июль, “Татар-информ”, Гөлшат Ганиева). Татарстан Республикасы мөселманнары Диния нәзарәте рәисе, мөфти Камил хәзрәт Сәмигуллин Instagram аккаунтында үзе һәм әти-әнисе турында чыккан гайбәтләрне кире какты.

Диния нәзарәте рәисе үзенең урынбасары Рөстәм Хәйруллин алган хәбәргә сылтама китергән:

“Әссәләмәгаләйкүм, Рөстәм хәзрәт. Безнең мөфтинең әти-әнисенең йорты янган һәм пенсионерлар үз пенсияләреннән 1000әр сум акча җыя икән дип ишеттек. Ә без, яшьләр, бу хакта берни дә белмибез. Бу хәбәрне раслагыз яки инкарь итегез әле, зинһар өчен. Дөрес икән, акчаны кая күчерергә икәнен, ничек ярдәм итеп булганын әйтегез”.

Татарстан мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин бу мәгълүматны кире кага һәм мөселманнарны ялгыш адымнарга бармаска чакыра:

“Кайвакыт Интернетта үзең һәм гаиләң турында әллә никадәр кызыклы “яңалыклар” белергә була…Кемдер дөнья челтәрендә, имеш, минем әти-әниләрнең өйләре янган һәм, имеш, республиканың мескен пенсионерлары Татарстан Мөфтие гаиләсенә ярдәм итәр өчен 1000 шәр сум акча җыялар (яки җыярга тиешләр) дигән гайбәт тарата. Мондый хәбәр яки махсус таратылган ялган яки минем ир һәм кыз туганнарымның ялгышуы. Нинди генә очрак булса да: “Рәхмәт!” – диясем килә. Нинди генә максаттан эшләнүгә карамастан, Аллаһ аларга яхшы сыйфатлар бирсен. Мөгаен, һәрчак күз уңында булган кешеләр тирәсендә аларның үзләреннән дә күбрәк белгән кешеләр йөрүенә ияләнергә кирәктер инде. Мөгаен, тормыш шулай яратылгандыр”, – дип мөрәҗәгать иткән ул.