Бу яңалык Казанда республика мөселманнары Диния нәзарәтендә кабул ителде һәм зур яңгыраш тапты

(Казань, 15 августа, «Татар-информ», Айсылу Хафизова, Гөлүзә Василова). 11 августта Татарстан Республикасы мөселманнары Диния нәзарәте пленумы җомга вәгазьләрен татар телендә генә үткәрү турында карар кабул итте. Республика мөфтие Камил Сәмигуллин сүзләренчә, Татарстанның барлык имамнары бу яңалык өчен бертавыштан ризалык белдергән.

Әмма Россия һәм Татарстан өммәтендә мондый бердәмлек күзәтелми. Россия мөселманнары Диния нәзарәтенең элеккеге матбугат сәркатибе Диләрә Әхмәтова белдергәнчә, бу карар практик мәгънәгә ия түгел һәм татар теле проблемасын хәл итми. Автор фикеренчә, бу шәһәр яшьләрен, урта яшьтәгеләрне, читтән килүчеләрне һәм дингә яңа килүчеләрне Татарстан өммәте тормышында актив катнашудан читләштерәчәк. Бу вазгыять әлеге категория кешеләрен башка конфессияләргә, секталарга, хәтта террорчылар оешмаларына мөрәҗәгать итүгә этәрәчәк, дип борчылуын белдерде Диләрә Әхмәтова. Мәкалә рус телендә язылган. Күпләр Исламны этнизацияләү – ул Россия таркалуга юл дигән фикерне хуплаган.

Бөтендөнья татар яшьләре форумы рәисе Тәбриз Яруллин бу фикер белән килешми. Татар яшьләре лидеры бу пост турында татар телендә үз фикерен белдерде һәм мәчетләрдә татар теле буенча бушлай курслар дингә яңа килүчеләрне генә түгел, ә башка милләт вәкилләрен дә җәлеп итәчәк, дип билгеләп үтте. “Рамил хәзрәт (Юнысов) татар телендә вәгазь укыды, һәм моның өчен ничә кеше террорчылыкка китте?” – дип сорый Яруллин. Аңа, киресенчә,  мөселман хөтбәсен рус телендә кабул итәргә авыр икәнен билгеләп үтә. Яшь җитәкче совет кешеләре бабайлары динен нәкъ менә туган татар телләре аша кабул итәләр дип саный. Уфадан Римма Колбарс та үз фикерен белдергән: “Үзгәртеп кору елларында беренче тапкыр мәчеткә кергәч, татар телендә сөйләшергә мөмкин булуы куандырды. Мин нәкъ менә мәчет татар телен саклаган дип уйладым”.

Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов Санкт-Петербургта Россия белән Төркия мөнәсәбәтләрен җайлау мәсьәләләре буенча сөйләшүдә катнаша

(Казан, 9 август, «Татар-информ», Арсений Маврин, Миләүшә Низаметдинова). Санкт-Петербургның Константинов сараенда Россия Президенты Владимир Путин һәм Төркия Президенты Рәҗәп Тайип Эрдоган очрашуы бара.

Эшлекле иртәнге аш форматындагы очрашудга икътисад, энергетика, транспорт министрлары, Сирия низагын җайга салу буенча экспертлар, шулай ук төбәк башлыклары кушылды. Дәүләтләр арасындагы мөнәсәбәтләрне җайга салу мәсьәләсендә сөйләшүгә кушылганнар арасында Татарстан Республикасы Президенты Рөстәм Миңнеханов та бар.

Киңәйтелгән форматтагы шушы очрашу алдыннан Владимир Путин белән Рәҗәп Эрдоган тар даирәдә очрашып сөйләште. Анда ике дәүләтнең тышкы эшләр министрлары һәм президентлар ярдәмчеләре катнашты. Ул сөйләшү ике сәгатьтән артык вакыт барды, монысы күпме вакытка аласы әлегә билгеле түгел.

Фикер алышуга чыгарылган темалар арасында – туристлар агымын торгызу. Россиянең Төркия курортларының туристик хезмәтләреннән баш тартуы сәбәпле, әлеге ил быел гына да 800 млн АКШ доллары күләмендә акча югалткан. Бу мәсьәлә уңай хәл ителгән очракта, Төркиягә Россия туристларын куркынычсызлык ягыннан тәэмин итәргә тиеш була. Моннан тыш, яклар ике икътисади проект турында фикерләшә: Төркия хәрбиләре Россия бомбардировщигын бәреп төшергәннән соң мөнәсәбәтләр суынганчыга кадәр республика территориясендә Россия проекты буенча атом электр станциясе төзү планлаштырылган иде. Төркия проектны эшләтеп җибәрү яклы. Илләр “Төрек агымы” проекты – Кара диңгез төбеннән газүткәргеч төзү буенча эшләрнең яңадан башлануы белән дә кызыксына.

“Сезнең бүгенге сәфәрегез, Төркиядә сәяси хәл бик катлаулы булуга карамастан, Төркия һәм Россия халкының үзара  мәнфәгатьләрен яңартуны күздә тотып эшләнгәнлеге аермачыкһәм без ике як та моны телибез”, – диде ул төрек коллегасы белән очрашуда.

Россия  Президенты   Эрдоганны икътисади элемтәләрне яңартырга һәм терроризм  белән көрәш мәсьәләләрендә фикер алышырга чакырды. “Бүген безнең тар һәм киң даирәдә, шул исәптән сәүдә-икътисад элемтәләрен торгызуда һәм терроризмга каршы көрәштә хезмәттәшлек өлкәсендә сөйләшү мөмкинлеге бар”, – диде ул.

Үз чиратында Эрдоган Мәскәү һәм Әнкараның  ике ил арасындагы хезмәттәшлекне киңәйтүдә зур адым ясауларына өметләнүен белдерде. Ул шулай ук Төркиянең Россия белән хезмәттәшлек Советының чираттагы киңәшмәсен югары дәрәҗәдә бик теләп кабул итәргә әзер булуларын да әйтте. Президент көн тәртибендә ике яклы мөнәсәбәтләрне билгеләү, аларны үстерү буенча шактый эшлисе мәсьәләләр күтәреләчәген  билгеләп үтте.

Путин сүзләренчә, алдагы елларда Мәскәү һәм Әнкара арасындагы бәйләнешләр “моңарчы күрелмәгән югары дәрәҗәгә” җиткән. “Әмма узган елның ноябрендә безнең хәрби үлгәннән соң, түбән тәгәрәде, начарланды”, – дип белдерде.

Искәртеп узабыз: ике яклы элемтәләр, шулай ук Мәскәү һәм Әнкара арасындагы хезмәттәшлек  2015 елның 24 ноябрендә Төркия Хәрби Һава көчләре Сириядә Россия  хәрби самолетын бәреп төшергәч начарланды.

Ике як мөнәсәбәтләренең җайлашуы әлеге инциденттан   җиде ай үткәч, Эрдоган   Россия Президентына очучы үлеме өчен гафу үтенеп һәм үзара мөнәсәбәтләрне җайлауга омтылыш белдереп юллаган хаттан соң  башлана. Аннан соң 29 июньдә Россия ягы инициативасы белән Путин һәм Эрдоганның сөйләшүе була.

222 сум 81 тиен өстәлә. 1 августтан эшли торган пенсионерларның пенсияләре арта. Пенсия фонды аларны “Иминият пенсияләре турындагы”  Федераль закон таләп иткәнчә, яңадан исәпли. Бу хакта “Российская газета” яза.

Дөрес, бик күп өстәмәгә өметләнергә кирәкми. Законда иң югары баллар (пенсия коэффициентлары) күрсәтелгән. Алар өчтән артырга тиеш түгел. Быел бер пенсия коэффициентының 74 сум 27 тиен булуын исәпкә алсак, 222 сум 81 тиен килеп чыга. Бу максималь өстәмәгә хезмәт хаклары аена 20 мең сумнан арткан кешеләр исәп тота ала.

Пенсияләрне инфляция дәрәҗәсенә карап индексацияләүгә килгәндә, эшләүче пенсионерлар өчен ул “читтән торып”  үткәрелә һәм бары эштән киткәннән соң гына түләнә башлый.

Татарстанда “Китапка кылый хисап” дигән яңа проект гамәлгә ашырыла.Республика мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин башлангычы белән, Татарстанда Хәнәфи мәзһәбе елы кысаларында, “Китапка кылыйк хисап” дигән татар дин тәгълимәтләрен саклап калу буенча яңа проект гамәлгә ашырыла. Татар дин тәгълиматчыларының борынгы китапларын исәпкә алу һәм туплау реестрын булдыру уникаль басмаларның тарихи кыйммәтен саклап калуга булышачак. Цифрлаштырылган китапларның электрон күчермәләрен теләгән һәркем Интернет челтәрендә Darul-kutub.com электрон китапханәсе сайтында укый ала. Моннан тыш, “Хозур” нәшрият йорты кайбер китапларны бүгенге заман татар теленә тәрҗемә итеп, яңадан бастырырга ниятли.

“Проектның төп максаты – гасырлар буе тупланган уникаль әдәби байлыкны, әһәмиятле кулъязмалар һәм китапларны тузудан, янгыннардан, битарафлыктан саклап калу, – дип билгеләп үтә Камил хәзрәт Сәмигуллин. – Кәгазь мәңгелек материал түгел, мирас киләчәк буыннарга да калсын өчен чаралар күрү зарур. Әлегә кадәр билгесез булган һәм хуҗалары гына кулланган борынгы басмалар сканерланып, интернетта урнаштырылачак. Без сирәк китаплар тарихчылар һәм туган якны өйрәнүче белгечләр өчен генә түгел, укучылар һәм студентлар, укытучылар һәм мөгаллимнәр, журналистлар, язучылар, гомәмән, Ислам һәм аның Россиядә үсеше белән кызыксынган күп кешегә әһәмиятле булыр дип уйлыйбыз”.

Моннан тыш, проектның авторлары китапларның электрон күчермәләре ярдәмендә татар галимнәренең онытылган исемнәрен һәм әсәрләрен кире кайтырырга һәм татар дин тәгълиматы тарихын һәм мәдәниятен өйрәнүгә Россиянең башка төбәкләре галимнәрен дә җәлеп итәргә тели.

Әлеге датаны Төркия вице-премьеры атаган

(Казан, 26 июль, “Татар-информ”). Төркия вице-премьеры Мехмет Шимшек Президент Реджеп Тайип Эрдоганның 9 август көнне Санкт-Петербургка килергә җыенганын әйткән. Бу белдерүне ул РФ вице-премьеры Аркадий Дворкович белән очрашу вакытында ясаган, дип яза “Интерфакс”.

Мехмет Шимшек сүзләренчә, Төркия Россия белән мөнәсәбәтләрне узган елның ноябренә кадәр булганнан яхшырак итәргә тели.

“Без вәзгыятьне һәм 24 ноябрь көнне өзелгән мөнәсәбәтләрне мөмкин кадәр тизрәк җайлау өчен бирегә килдек. Россия безнең якын күрше генә түгел, стратегик партнер да. Безнең мөнәсәбәтләр билгесез вакытка өзелде. Әмма без аларны 24 ноябрьгә кадәр булганнан яхшыртырга телибез”, – дип билгеләп үткән Төркия вице-премьеры.

Ул хәбәр иткәнчә, Төркия Россиягә чартер рейсларны яңарту өчен куркынычсызлык тәэмин итү турында доклад тәкъдим иткән.

Мехмет Шимшек шулай ук Россия җитәкчеләренә хәрби түнтәрелешкә омтылыш вакытында ярдәм иткән өчен рәхмәт белдергән.

Үз чиратында Дворкович, Россия һәм Төркия башлыклары очрашуы августның беренче яртысында булырга мөмкин дип билгеләп үткән. Аның сүзләренчә, Россия Төркия белән элемтәләрне яңарту өчен мөмкинлекләрнең яхшы булуын күрә.

“Сәүдәне, инвестицион хезмәттәшлекне яхшырту, зур проектларны тормышка ашыру, шул исәптән туристлар агымын торгызу өчен дә мөмкинлекләребез яхшы. Моның өчен тиешле шартлар һәм куркынычсызлык гарантиясен булдырырга кирәк”, – дип өстәгән Дворкович.

Татарстан башкаласында яңа фатирларның иң очсызы 977 мең сумнан башлана

(Казан, 27 июль, «Татар-информ»). Казан Россиядә яңа төзелгән торакларда фатир бәяләре иң түбән булган эре шәһәрләр егермелегенә кергән. Аналитикларның күчемсез милек белешмәләре базасын тикшерү нәтиҗәләрен китереп, cian.ru шул хакта хәбәр итә.

Экспертлар билгеләп үткәнчә, икътисадтагы торыксызлык күчемсез милек бәяләре төшүгә китерде. Яңа проектлар базарга бик түбән бәяле фатирлар белән чыга.  cian.ru аналитиклары Россиянең беренчел базарда фатир бәяләре иң түбән булган 20 эре шәһәре рейтингын төзегән. Моның өчен алар файдаланышка 2016-2018 елларда тапшыруны күздә тоткан объектларны исәпкә алган. Ачыкланганча, аларның теләсә кайсында 2 млн сумнан да очсызрак бәядән торак алу мөмкинлеге бар.

Рейтингның беренче унлыгына Краснодар, Мәскәү өлкәсе, Сарытау, Ростов-на-Дону, Төмән, Омск, Новосибирск, Красноярск, Пермь һәм Самара торак комплекслары кергән. Казан анда 13 нче урында исәпләнә. Татарстан башкаласында яңа төзелә торган йортларда иң арзанлы фатир бәясе 977 мең сумнан башлана.

Партнерлык банкингы үзәге белән Россия мөселман эшмәкәрләре ассоцициясе хезмәттәшлек турындагы меморандум имзалаган

(Казан, 27 июль, “Татар-информ”). Партнерлык банкингы үзәге белән Россия мөселман эшмәкәрләре ассоцициясе хезмәттәшлек турындагы меморандум имзалаган. Әлеге документ белән ислам финансларын, икътисад һәм банк эшчәнлеген үстерү өлкәсендә уртак эшнең өстенлекләре һәм юнәлешләре билгеләнгән.

Меморандум кысаларында кайбер белем бирү проектлары һәм фәнни-тикшеренү эшләрен тормышка ашыру, шулай ук мөселман бизнес-берләшмәләре вәкилләре арасында хезмәттәшлекне арттыру ниятләнә. Моннан тыш, яклар юридик затларга расчет-касса хезмәте күрсәтү буенча махсус тарифлар һәм Россия мөселман эшмәкәрләре ассоциациясе әгъзалары һәм партнерлары өчен ташламалы шартлар кертү турында да килешкән.

Әйтергә кирәк, Партнерлык банкингы үзәге Россия Банкы, Татарстан Республикаксы буенча Милли банк, Татфондбанк, Татарстан Республикасы мөселманнары Диния нәзарәте, Ислам үсеш банкы (Согуд Гәрабстаны) ярдәмендә төзелгән. Шунысы да мөһим, Ислам банкы үзәгенең барлык продуктлары да Татарстан мөселманнары Диния нәзарәтенең Голәмәләр шурасы белән килештерелгән.

Латвиянең Дәүләт теле үзәге халык белән аралашуны латыш телендә алып баруны таләп итә

(Казан, 28 июль, “Татар-информ”). Латвиянең Дәүләт теле үзәге Рига шәһәр думасы социаль челтәрләрдә рус телен кулланган өчен мэр Нил Ушаковка штраф салган. Бу хакта Дума рәисе үзенең фейсбуктагы аккаунтында хәбәр итә.Нил Ушаков үзен җәзага тартуларын журналистлардан ишетүе хакында яза һәм бу җәза белән килешмәвен белдерә. Ул “Дәүләт телләре турындагы” канунда чит илләрдә теркәлгән социаль челтәрләрдә җирле үзидарә халык белән кайсы телдә сөйләшергә тиешлеге язылмаган дигән дәлил китерә һәм бу карарны юкка чыгаруны сорап судка мөрәҗәгать итәсен әйтә.

Нил Ушаков, штрафка карамастан, Рига Думасының халык белән социаль аккаунтларда өч телдә – латыш, рус, инглиз телләрендә аралашасын искәрткән. Дәүләт телләре үзәгенә мэр “алар булдырырлык эшләрдә” шөгыльләнергә – мәсәлән, покемоннарны латышча ничек атау турында уйланырга тәкъдим иткән. “Алар башка эшләргә барыбер сәләтле түгел”, – дип тә өстәгән Нил Ушаков.

Президент билгеләп үткәнчә, Россия үзенең “чиста”, ягъни допингтан азат җиңел атлетларын дисквалификацияләү белән ризалаша алмый һәм закон нигезендә дөреслек даулаячак.

“Мин моны басым ясап әйтәсем килә: без үзебезнең допингтан “абсолют чиста” җиңел атлетларыбызны дәлилсез дисквалификацияләү белән килешә алмыйбыз, – диде Россия лидеры. Аның сүзләренчә, Россия ”ачыктан-ачык дискриминация” булганда, моның белән “килешмәячәк”. “Бу тулысы белән олимпизм принципларына туры килми. Шулай да, дөреслеккә фәкать закон тәртибендә ирешәчәкбез, катгый рәвештә Олимпия хартиясенә туры китереп эш итәчәкбез”, – дип нәтиҗә ясады Путин.

Президент шулай ук допинг-контрольга бердәм халыкара таләпләр эшләргә һәм ул процедураның ачыклыгын тәэмин итәргә өндәде.

Бөтен илләрнең дә допинг белән бәйле проблемалары була, дип билгеләп үтте ул. Шулай да, Путин фикеренчә, бу өлкәдә төрле илләрнең атлетларына карата таләпләр аерыла. “Допингка каршы сайлап алып түгел, ә, чыннан да, нәтиҗәле көрәшү өчен бердәм халыкара допинг-контроль таләпләре эшләү кирәк дип инанам. Һәм, билгеле, спортчылар үзләре һәм җанатарлар тикшерүләр нәтиҗәләрен, кемнең, кайда, кайчан, ни рәвешле тикшеренә алуы, нинди нәтиҗәләр чыгарылуы ачык форматта күрә алырга тиеш”, – диде Россия лидеры.

Матбугат конференциясенә журналистлар чакырыла

(Казан, 27 июль, “Татар-информ”). 28 июль көнне 11.00дә “Татар-информ” агентлыгында VII Бөтендөнья татар яшьләре форумына багышланган матбугат конференциясе була.

Чарада Бөтендөнья татар яшьләре форумы рәисе Тәбрис Яруллин, Бөтендөнья татар конгрессы башкарма комитеты рәисе урынбасары Данис Шакиров һәм Бөтендөнья татар яшьләре форумы рәисе урынбасары Айрат Фәйзраханов катнаша.

Матбугат конференциясенә журналистлар чакырыла. Аккредитацияне pr@tatar-infom.ru электрон адресы буенча узарга мөмкин.

Үзәктә ТР Дәүләт Киңәшчесе Фундаменталь медицина һәм биология институты җитәкчеләре һәм профессорлар белән аралашты. М.Шәймиев сәламәтлекне саклауның бөтенләй яңа системасын формалаштыруның төп элементы буларак университет клиникасын үстерү кирәклегенә басым ясады. “Көнбатышта барлык алдынгы технологияләр кешеләргә университет клиникалары аша килә. Бүген мин безнең университетта да яхшы мөмкинлекләр күрәм.  Кыска гына вакыт эчендә бу актуаль фәнни уку юнәлеше дөнья дәрәҗәсендәге җиһазлар белән тулыланды. Алга таба да бу юнәлешне үстерү зарур”, – дип билгеләп үтте Минтимер Шәймиев. Аның сүзләренчә, бу уникаль инфраструктура һәм университетның әйдәп баручы галимнәре башкалар тәҗрибәсен генә өйрәнеп калмыйча, үз тәҗрибәсен дә тарата ала.

Лаборатор корпуста КФУ ректоры Илшат Гафуров хәзер университетның медицина кластерында эшләнүче проектлар турында сөйләде. Аның фикеренчә, классик университетның төп өстенлеге – институтларның күп юнәлешле булуында. “КФУда һәр өлкәдән диярлек белгечләр табарга була. Бу уртак нәтиҗәгә ирешү өчен көчләрне берләштерү мөмкинлеген бирә”, – диде Гафуров.

Филология һәм мәдәниятара коммуникацияләр институтында татар телен, милли мәдәният, тарих һәм гореф-гадәтләрне саклап калу турында сөйләштеләр. “Татар филологиясен меңләгән студентлар өйрәнә, ә күптән түгел төзелгән  Татаристика югары мәктәбе катнаш юнәлешләр: филология, тарих, археология һәм культорологияне берләштереп, әлеге эшне ныгытырга тиеш”, – дигән фикерен җиткерде М.Шәймиев.

Халыкара мөнәсәбәтләр, тарих һәм көнчыгышны өйрәнү институтында да шул теманы дәвам иттеләр. Анда тарихчылар Татарстан Дәүләт киңәшчесенә милли мирасны өйрәнгән вакытта филологлар һәм тарихчыларның хезмәттәшлек традицияләре турында бәян итте.

“Бу хакта күбрәк сөйләшергә кирәк. Сез нинди нәтиҗәләргә ирешүегезне белеп торырга тиеш”, – дип ассызыклады Минтимер Шәймиев КФУга сәфәре азагында.

КФУның матбугат хезмәтендә хәбәр итүләренчә, бүгенге очрашу нәтиҗәләре буенча татар телен саклап калу һәм үстерү аспектлары турында фикер алышуны түгәрәк өстәл артында дәвам итү карары кабул ителгән.

Һөҗүм нәтиҗәсендә берничә кеше яраланган, рухани үтерелгән булырга мөмкин. Нормандиядә пычак белән коралланган ике ир чиркәүгә һөҗүм итеп, кешеләрне тотык итеп алган. Һөҗүм итүчеләр Франция куркынычсызлык көчләре тарафыннан юк ителгән. Бу хакта “Би-би-си” хокук саклау органнарындагы чыганакларга сылтама белән хәбәр итә.

«Le Figaro» газетасының хокук саклау органнарындагы чыганаклары мәгълүматлары буенча, һөҗүм вакытында рухани һәлак булган.

Алданрак янгын сүндерүчеләр берничә кешенең яралануын әйткән иде.

Пычаклар белән коралланган ике ир җирле вакыт белән 10.00да Сент-Этьен-дю-Рувре шәһәрендә урнашкан чиркәүдә кешеләрне тотык итеп алып, бер сәгать буе тоткан.

Франция мәгълүмат чаралары мәгълүматларына караганда, рухани, ике монашка һәм ике мәхәллә кешесе тотык итеп алынган булган, дип яза Slon.ru.

Мөфтинең Коръәнне яздыруы Россия Ислам тарихында булганы юк иде – Рөстәм Батров

4 нче август көнне “Татар-информ” мәгълүмат агентлыгында мөфти Камил хәзрәт Сәмигуллин үз тавышы белән яздырган аудио Коръән тәкъдим итәчәк. Бу хакта Татарстан мөселманнары Диния нәзарәте рәисенең беренче урынбасары – матбугат секретаре Рөстәм хәзрәт Батров хәбәр итте.

Рөстәм Батров әйтүенчә, Коръәнне тулысынча яздыру өчен бик күп вакыт киткән. “Камил хәзрәт Сәмигуллин Россия мөфтиләре арасында беренче Коръән хафиз. Һәм ул Коръәнне тулысынча бөтен кагыйдәләре белән яздырып укып чыкты. Эш барышын шәехлар, зур галимнәр тикшереп торды. Авазларны әйтү ягыннан хаталы урыннары булса, аны дөресләтеп бардылар. Аудио Коръән бөтен тәҗвит кагыйдәләре, мәкам буенча дөрес итеп эшләнелгән. Мөфтинең, дин белгеченең Коръәнне яздыруы Россия Ислам тарихында әле булганы юк иде. Моны тарихи вакыйга дип тә атарга мөмкин. Төрле мөфтиләрнең Коръәнгә кагылышлы китаплар язганнары бар иде. Коръәннең бер өлешен яздыручылар да булды. Ә мондый форматтагы тулы Коръән беренче мәртәбә тәкъдим ителә.”

Аудио Коръән ике дискка яздырылган. Дисклар бушлай да тартылыр, сатуга да чыгарылыр дип көтелә.

5-21 августта Рио-де-Жанейрода старт алачак XXXI җәйге Олимпия уеннарында җиңү яулаган Татарстан спортчыларына күпме акча түләнәчәге ачыкланды/ 5-21 августта Рио-де-Жанейрода старт алачак XXXI җәйге Олимпия уеннарында җиңү урын яулаган Татарстан спортчыларына күпме акча түләнәчәге ачыкланды. Әлеге сумма ТР Министрлар Кабинеты карары нигезендә билгеләнә.

Татарстан спортчылары һәм тренерларына дәүләт ярдәме күрсәтү турындагы документта әйтелгәнчә, Олимпиада һәм Паралимпиада җиңүчеләренә – 4 миллион, көмеш медаль ияләренә – 2,5 миллион, ә бронза медаль яулаучыларга 1,7 миллион сум акча түләнәчәк. Тренерларга шул сумманың 50 проценты күләмендәге премия биреләчәк.

Әйтергә кирәк, стимул күләме узган Олимпия уеннары белән чагыштырганда, шактый арткан. Чагыштыру өчен: 2012 елда Лондондагы Уеннардан соң Татарстан спортчыларына 3,3 млн., 2 млн. һәм 1,3 млн. сум түләнгән иде. Тренерларына шул сумманың 50 проценты күләмендә акча бирелде.

Быелгы җәйге Олимпиадада Татарстан данын 16 спортчы яклаячагы хакында хәбәр ителгән иде. Әмма исемлектән волейболчылар Евгения Старцева һәм Виктор Полетаев төшеп калды. Россия спортчыларына карата Халыкара Олимпия комитеты кабул иткән карарда алдагы елларда допинг белән бәйле шау-шуларга тарыган спортчыларны бу ярышларга кертмәскә дигән пункт буенча Уеннарда велоузышчы Илнур Закаринның катнашмау мөмкинлеге бар.

4+4=8: Татарстан чемпионнарына баю мөмкинлеге

Әгәр дә Олимпия уеннарында чемпион калсалар, Татарстан спортчылары 4 кенә түгел, бәлки 8 миллион сум күләмендә акча алачак. Тагын 4 миллионны Россия хөкүмәте түлиячәк. Бу хактагы карарны РФ Премьер-министры Дмитрий Медведев ел башында ук имзалаган иде. Көмеш һәм бронза медальләр суммасы да Татарстанныкы белән тәңгәл.

Шунысы кызык, ил җитәкчелеге быел спортчыларга артык юмарт булырга җыенмый булып чыга. Кайбер фактларга гына игътибар итик. 2012 елдагы Лондон Олимпиадасында да, 2014 елгы Сочидагы кышкы Олимпия уеннарында да җиңүчеләр алган акчалата бүләк нәкъ быелгы күләмдә булган. Тотрыклылык, күркәм күренеш, әлбәттә. Спорт нәтиҗәләре дә шундый ук булса бигрәк тә. Икътисадта индексация, инфляция дигән төшенчәләр дә барлыгын онытсаң, быел ил данын күтәрүче спортчыларны моннан дүрт ел элек шундый ук уңышка ирешүчеләр белән чагыштырганда, бик начар бәяләнәчәк булып чыга. Лондон Олимпиадасы вакытында доллар да 30 сум тирәсе тора иде.

Илнең Оборона сәнәгате министрлыгы шартлауның сәбәпләрен тикшерүне башлау турында белдергән

(Казан, 26 июль, “Татар-информ”). Бүген Әзербайҗанның Ширван шәһәрендәге “Араз” заводында көчле шартлау булган. Оборона сәнәгате министрлыгының әлеге заводы сугыш кирәк-яраклары җитештерә.

РИА Новости, Ширван үзәк шәһәр сырхауханәсенә сылтама белән, шартлау вакытында зыян күрүчеләр саны 11 кешегә җиткән, дип хәбәр итә.

Илнең Оборона сәнәгате министрлыгы шартлауның сәбәпләрен тикшерүне башлау турында белдергән.

Кичә Казанның “Рубин” футбол командасын тәкъдим итү фанфесты үтте

(Казан, 25 июль, «Татар-информ»). Кичә башкаланың Гаилә үзәге янәшәсендә Казанның “Рубин” футбол командасын презентацияләү фанфесты үтте. Бу уңайдан Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов команда җанатарларына видеомөрәҗәгать белән чыгып, аларны яңа сезон башлану белән котлады. Бу хакта Казан мэриясенең матбугат хезмәте хәбәр итә.

Республика Президенты Татарстан командасының җанатарлар мәхәббәтенә һәм игътибарына мохтаҗ булуына басым ясады. “Рубин” Европада уйнасын дип телик, аның уңышларына сөенергә язсын”, – диде Президент.

Фанфестта шулай ук Казан мэры Илсур Метшин да катнашты. “Без “Рубин” тарихындагы алтын белән уелып язылачак вакыйгаларның, зур җиңүләрнең шаһитлары булдык. Җиңүләрнең тагын буласына ышанычым зур”, – дип мөрәҗәгать итте мэр һәм клубка ярдәме өчен Татарстан Президентына рәхмәтен җиткерде.

“Рубин” фанфестында җанатарлар игътибарына клубның яңа уенчылары, логотибы, уенчылар формасы да тәкъдим ителде.

Красноярск краенда хәлләр аеруча катлаулы

(Казан, 24 июль, “Татар-информ”). Россиядә 9,5 мең гектар мәйданда 72 урман янгыны теркәлгән. Красноярск краенда хәлләр аеруча катлаулы. Бу хакта Россия Гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Кризислы вәзгыятьтә илкүләм идарә үзәгендә узган селектор киңәшмәсендә үзәкнең башлыгы Виктор Яцуценко хәбәр итте, дип яза ТАСС.

Красноярск краенда 5 мең 631 гектар мәйданда 14 янгын дөрли. Ямал-Ненец автоном округында 1 мең 495 гектар мәйданда 24 янгын теркәлгән.

Виктор Яцуценко сүзләренчә, космостан даими мониторинг үткәрелә. Мәгълүмат шунда ук җирле үзидарә органнарына җиткерелә. Урман янгыннарына бәйле хәлләрне тотрыклыландыру буенча чаралар кабул ителә.

Республика башлыгы бу хакта ТР Хөкүмәте йортында видеоконференция режимында узган киңәшмәдә әйтте. Анда Татарстан Премьер-министры Илдар Халиков та катнашты.

“Юл салу буенча объектның 81ендә эшләр бара. План 51 процентка үтәлгән”, – дип хәбәр итте ТР транспорт һәм юл хуҗалыгы министры Ленар Сафин.

Быел торак пунктларга 40 км юл салачаклар һәм 370 км төбәк юлларын ремонтлаячаклар.

30 августка Кама аркылы күпернең икенче чиратын төзү дә тәмамланачак. “Быел Россиядә 2 генә күпер – Татарстанда һәм Удмуртиядә генә төзелә”,  - искәртеп үтте министр. Шул ук вакытка Зәй районында юл үткәргече дә салына. Ике объект та бер үк вакытта файдалануга тапшырылачак.

Графикка сыешмаган бердәнбер объект – федераль трассаның 941 нче юлы. “Волгомост” подряд оешмасы эшкә керешмәде дип хәбәр итте юл транспорты министры. “Быелга планлаштырылган эшне “Каздорстрой” башкарачак дигән карарга килдек. Ә тегесе белән без килешүне өзү процедурасын башладык”, – диде министр.

Республика көненә Татарстандагы торак пунктлардагы асфальт юлларны ремонтлау да төгәлләнеп килә. Бу эшләр төп программа буенча да, Татарстан Президенты фәрманы белән кабул ителгән өстәмә программа нигезендә дә башкарыла.

Татарстан Президенты республикада кабул ителгән югары стандартлардан бер генә миллиметрга да читкә китмәскә кушты: “Без юлларны ремонтлау һәм төзү өчен зур акчалар бүлеп бирәбез. Алар  тиешле ресурсны үтәмәсә, бик кызганыч. Сез республика өчен эшлисез, һәм юлларны үзегезгә эшләгән кебек салырга бурычлы. Стандарт бик катгый булырга тиеш. Казанда гына түгел, барлык эре шәһәрләрдә, бөтен җирдә дә. Кеше федераль юл, төбәк, муниципаль дип аерып тормый. Юл яки бар, яки юк”,

Пландагы эшләрдән тыш, агымдагылары да бар, алар турында да онытырга ярамый дип билгеләп үтте Рөстәм Миңнеханов. “Әгәр юлларда ярыклар барлыкка килә икән – моңа шунда ук игътибар итәргә һәм проблеманы чишү өчен акча табарга кирәк. Ярыкны ямау җиңелрәк. Вакытында, зур чокырлар барлыкка килеп, юл сафтан чыкканчы  дәваларга кирәк”, – диде ул район башлыкларына.

Бүгенге сынауны татар теленнән бердәм республика имтиханын тапшырмаган абитуриентлар уза.

(Казан, 20 июль, “Татар-информ”, Ләйсән Исхакова). Бүген КФУның филология һәм мәдәниятара багланышлар институтының Г.Тукай исемендәге татар филологиясе һәм мәдәнияте бүлегенә гариза биргән 130лап абитуриент татар теленнән имтихан тапшырды. Имтихан иртәнге 9да башланып, көндезге 12гә дәвам итте. Аның нәтиҗәләре иртәгә билгеле булачак.

“Без бакалавриатка абитуриентларны филология (татар теле һәм әдәбияты, тәрҗемә белеме); педагогик белем бирү (татар теле һәм әдәбияты, инглиз теле), (татар теле һәм әдәбияты, башлангыч мәктәп укытучысы) юнәлешләре буенча кабул итәбез. Шушы 3 юнәлешкә барлыгы 70 бюджет урыны каралган. Бу илнең башка вузларындагы милли юнәлешләр белән чагыштырып караганда, бик яхшы сан. Милли тел, әдәбият бүлекләренә бер генә бюджет урыны да бирелмәгән уку йортлары бар”, – дип сөйләде бүлек мөдире, профессор Әлфия Юсупова.

Абитуриентларның рус теле, җәмгыять белеменнән БДИ баллары, шулай ук татар теленнән имтихан нәтиҗәләре исәпкә алына. Бүгенге сынауны әлеге фәннән бердәм республика имтиханын тапшырмаган абитуриентлар уза. Әйтик, филология юнәлеше буенча гариза тапшырган 172 кешенең 47сенең БДИ нәтиҗәләре инде бар, шуңа күрә алар бүгенге имтиханнан азат ителгән.

Бүлек мөдире кабул итү сынауларының БДИ белән традицион имтихан кушылмасыннан гыйбарәт булуын әйтте, ягъни анда тест өлеше дә, киңәйтелгән җавап бирүне таләп иткән биремнәр дә бар. Шул ук вакытта абитуриентлардан мәктәп программасы күләмендә генә белем таләп ителә.

Камил хәзрәт Сәмигуллин гайбәтләрне кире кага һәм мөселманнарны ялгыш адымга бармаска чакыра

(Казан, 23 июль, “Татар-информ”, Гөлшат Ганиева). Татарстан Республикасы мөселманнары Диния нәзарәте рәисе, мөфти Камил хәзрәт Сәмигуллин Instagram аккаунтында үзе һәм әти-әнисе турында чыккан гайбәтләрне кире какты.

Диния нәзарәте рәисе үзенең урынбасары Рөстәм Хәйруллин алган хәбәргә сылтама китергән:

“Әссәләмәгаләйкүм, Рөстәм хәзрәт. Безнең мөфтинең әти-әнисенең йорты янган һәм пенсионерлар үз пенсияләреннән 1000әр сум акча җыя икән дип ишеттек. Ә без, яшьләр, бу хакта берни дә белмибез. Бу хәбәрне раслагыз яки инкарь итегез әле, зинһар өчен. Дөрес икән, акчаны кая күчерергә икәнен, ничек ярдәм итеп булганын әйтегез”.

Татарстан мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин бу мәгълүматны кире кага һәм мөселманнарны ялгыш адымнарга бармаска чакыра:

“Кайвакыт Интернетта үзең һәм гаиләң турында әллә никадәр кызыклы “яңалыклар” белергә була…Кемдер дөнья челтәрендә, имеш, минем әти-әниләрнең өйләре янган һәм, имеш, республиканың мескен пенсионерлары Татарстан Мөфтие гаиләсенә ярдәм итәр өчен 1000 шәр сум акча җыялар (яки җыярга тиешләр) дигән гайбәт тарата. Мондый хәбәр яки махсус таратылган ялган яки минем ир һәм кыз туганнарымның ялгышуы. Нинди генә очрак булса да: “Рәхмәт!” – диясем килә. Нинди генә максаттан эшләнүгә карамастан, Аллаһ аларга яхшы сыйфатлар бирсен. Мөгаен, һәрчак күз уңында булган кешеләр тирәсендә аларның үзләреннән дә күбрәк белгән кешеләр йөрүенә ияләнергә кирәктер инде. Мөгаен, тормыш шулай яратылгандыр”, – дип мөрәҗәгать иткән ул.

Бүгенге форум татар телендә, милли рухта үткәрелә.

(Казан, 22 июль, “Татар-информ”, Ләйсән Исхакова). Бүген мөселман яшьләре форумының алтынчы көне. Ул тулысынча татар телендә, гомумән, милли рухта уза. Форум кысаларында милли бәйрәм – Сабан туеның оештырылуы моңа дәлил булып тора. Бу хакта “Татар-информ” хәбәрчесенә ТР Мөселманнары Диния нәзарәтенең матбугат хезмәте вәкиле Айзирәк Гәрәева сөйләде.

Искәртеп үтик: мөселман яшьләренең II форумы Болгарда үткәрелә. Анда Татарстан, Башкорстан, Чувашия, Удмуртия, Кырым республикаларыннан, Ростов, Төмән, Пенза, Мәскәү өлкәләреннән 120ләп делегат катнаша. 16 июльдә башланган форум иртәгә төгәлләнәчәк. Атна дәвамында мөселман яшьләре аралашучанлык һәм лидерлык сыйфатларын үстерүне күздә тоткан тренингларда, исламның актуаль мәсьәләләренә багышланган түгәрәк өстәлләрдә һәм фикер алышуларда катнашты, чит илләрнең һәм Татарстанның күренекле дин әһелләре, шул исәптән Татарстан мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин, белән очрашты.

Бүгенге чаралар иртәнге сәгать 10да башланган. Иң элек “Мөхәммәдия” мәдрәсәсенең укыту-тәрбия бүлеге проректоры Зөлфәт хәзрәт Габдуллин татарча вәгазь сөйләгән. Ул яшьләргә гыйлем алу үзенчәлекләрен аңлаткан. Аннары егетләрне, кызларны Спас районы башлыгы Камил Нугаев һәм әлеге район имам-мөхтәсибе Фәрхәт хәзрәт Минсәгыйров сәламләп, аларга үзләренең нәсыйхәтләрен әйткән. Шуннан соң кунаклар һәм яшьләр Ак мәчеткә җомга намазына җыелган. Аны Татарстан мөфтие урынбасары Рөстәм хәзрәт Хәйруллин алып барган. Җомга вәгазендә ул бәрәкәтле чорда яшәвебезне билгеләп: “Бүген Татарстанда 1,5 меңләп мәчет эшли. Бөтен республикага нибары 13 мәчет калган заманнар да булган. Хәзер исә динебез үсештә, иманлылар саны көннән-көн арта бара. Бүген дә республикабызның иң матур мәчетләренең берсендә җыелдык”, – дигән. Ул яшьләргә ялган сүзләргә ышанып, ялгыш юлга кереп китүдән сакланырга, галимнәрнең хезмәтләренә таянып эш итәргә киңәш иткән.

Моңа кадәр хәбәр ителгәнчә, Нихат Зейбекчи Татарстанда Рөстәм Миңнеханов белән төрек капиталы кергән предприятиеләрдә булырга тиеш иде.

Иртәгә, 26 июльдә, РФ икътисади үсеш министры Алексей Улюкаев Мәскәүдә Төркия икътисад министры Нихат Зейбекчи белән очраша. Министрлар анда ике яклы сәүдә-икътисади хезмәттәшлек турында сүз алып барыр дип көтелә. РФ Икътисади үсеш министрлыгы матбугат хезмәте шул хакта хәбәр итә.

Моңа кадәр Алексей Улюкаев белән Нихат Зейбакчи очрашуны 26сы Казанда уздырачагы турында хәбәр булган иде.Татарстан башкаласына килгәч, Нихат Зейбекчи ТР Президенты Рөстәм Миңнеханов белән төрек капиталы кергән 2 предприятиедә булып, җитештерү мәйданнары ачар дип планлаштырылган иде.

Республика халкы айга уртача 29,4 мең сум акча эшли

(Казан, 24 июль, “Татар-информ”). 2016 елның беренче яртысында Татарстанда уртача хезмәт хакы 8 процентка арткан. Бу хакта Татарстанстат хәбәр итә. Экспертлар санап чыгарганча, республика халкының табышы бер айга уртача 29,4 мең сум тәшкил итә.

Татарстанстат хәбәренә караганда, республика предприятиеләре һәм оешмаларында эшләүчеләргә 29 мең 397 сум хезмәт хакы исәпләнгән. Ә бу узган елгыдан 7,9 процентка күбрәк.

Бәйгенең шорт-битенә кергән шамаилләрдән “Казан Кремле” музей-тыюлыгының 3 мәйданчыгында күргәзмәләр эшләнелгән. Ислам мәдәнияте музее исә “Гаилә мирасы буларак шамаил” конкурстан тыш номинациясендә шамаилләрне тәкъдим иткән.Оештыручыларның һәм жюри әгъзаларының берсе, Татарстан мөфтиенең беренче урынбасары Рөстәм хәзрәт Батров сүзләренчә, быелгы бәйгенең аермасы конкурска профессиональ эшләр күп юлланылган булуда.

“Конкурска җибәрелгән эшләр, минем фикеремчә, профессиональ яктан бик нык үскән. Катнашучыларның саны узган елгы кебек бер тирәдә, әмма былтыр балалар эшләре бик күп иде. Быел исә без ул номинацияне булдырмадык, шуңа да карамастан, “Минем гаиләмнең шамаиле”ндә шактый күп кеше катнашты”, – диде ул. Аның сүзләренчә, бу бәйге турында күп кенә профессиональ рәссамнар ишетеп белә башлаган. Приз фонды да былтыргыга караганда зуррак. Иҗатчыларга бераз булса да матди ярдәм күрсәтү максатыннан, урыннарны берничә кешегә бүлеп түгел, ә бер катнашучыга гына тапшырырга ниятләгәннәр.

Теракт турында рәсми аңлатма юк

 РИА-НОВОСТИ, Германия газеталарына сылтама белән, Мюнхендагы сәүдә үзәгендә атышта 15 кеше һәлак булуы турында яза. Рәсми аңлатма бирүче ведомство әлегә юк. 

Бу елның беренче яртыеллыгында Җирдә яңа температура рекордлары куелды. Бу елның беренче яртыеллыгында Җирдә яңа температура рекордлары куелды. Шуның нәтиҗәсендә, 2016 ел һава торышын һәм климатны системалы күзәтүнең бөтен тарихында иң җылысы булырга мөмкин. Бу хакта Бөтендөнья метеорология оешмасының Женевадагы штаб-фатирына сылтама белән “ТАСС” хәбәр итә.

“Алты айда глобаль температуралар бик күп рекорд куйды һәм шуңа да 2016 ел иң җылы ел булырга мөмкин”, – дип белдерәләр Бөтендөнья метеорология оешмасында һәм арктик бозларның “иртә һәм тиз эрүен” дә әйтәләр.

Глобаль җылынуга этәргеч бирүче углерод двуокисына килгәндә исә, аның концентрациясе “яңа югарылыкка җиткән”. Быел ул миллионга 400 өлеш символик дәрәҗәсеннән арткан. Июнь аенда әлеге күрсәткеч миллионга 407 өлешкә кадәр җиткән, бу алдагы ел белән чагыштырганда дүрт берәмлеккә күбрәк дигән сүз.

Санкт-Петербург һәм Татарстан Республикасы хезмәттәшлек юлларын барлый

(Казан, 19 июль, “Татар-информ”, Гөлнар Гарифуллина). Бүген Татарстанга эш сәфәре белән Санкт-Петербург губернаторы Георгий Полтавченко җитәкчелегендә зур делегация килде. Татарстанга сәфәрләренең төп максаты – Санкт-Петербург һәм Татарстанның бизнес-берләшмәләре арасында хезмәттәшлекне үстерү турында фикер алышу, эшлекле мөнәсәбәтләрне ныгыту. Бүген кич С.Сәйдәшев исемендәге Зур концертлар залында ТРда Санкт-Петербург көннәре ачылачак. Санкт-Петербург сәнгать осталары концерты булачак.

Казанның “Корстон” комплексында Татарстан һәм Санкт-Петербургның үзара хезмәттәшлеге буенча төбәкара форум узды. Аның нәтиҗәсе буларак, ике як предприятиеләре бер-берсенең продукциясен алмашу мөмкинлекләрен барларга тиеш булачак.

Форум ачылу тантанасында Татарстан Республикасы Президенты Рөстәм Миңнеханов катнашты. Ул зур делегацияне сәламләүгә шат булуын белдерде. Бүгенге форумның Татарстанда Санкт-Петербург көннәре кысаларында узуын искәртте. “Без хезмәттәшлекне җанландыру, ике як өчен дә кызык булган актуаль проектлар турында фикер алышу, предприятиеләребез арасында туры багланышлар урнаштыру мөмкинлеген югары бәялибез. Санкт-Петербург – безнең стратегик партнер”, – дип, Президент төбәкләр арасында товар әйләнешенең 17 млрд сум тәшкил итүен һәм аны берничә тапкыр арттырырга кирәклеген әйтте.

Рөстәм Миңнеханов Татарстанның Петербургка йөк һәм җиңел автомобильләре, комплектлау детальләре, химия һәм нефть химиясе сәнәгате продукциясен, туклану продуктлары, суыткычлар, дәвалау препаратлары юллавын билгеләп узды. Ә Петербургтан республикага шулай ук җиңел машиналар, лифтлар, тракторлар, җиңел сәнәгать һәм азык-төлек сәнәгате продукциясе, лак-буяу материаллары кайтарыла. “Иң мөһиме – безнең күп кенә әйдәп баручы предприятиеләребезнең Санкт-Петербург оешмалары белән эшлекле элемтәләре булуы”, – дип белдерде Президент.

Балаларны 9 нчы сыйныфтан соң 10 нчыга кабул итмәү буенча шикаятьләрне министр раслады

(Казан, 19 июль, “Татар-информ”, Лилия Локманова). Татарстанда балалары 9 нчы сыйныфны тәмамлаганнан соң 10 нчы сыйныфка кабул итмәү буенча әти-әниләрдән шикаятьләр килүне Татарстан Премьер-министры урынбасары — республика мәгариф һәм фән министры Энгель Фәттахов раслады. Бүген Министрлар Кабинетында узган брифингта ул бу гамәлне закон нигезендә башкарылмавын билгеләп үтте.

“Имтихан нәтиҗәләре нинди булуга да карамастан, 9 нчы сыйныфтан соң балаларны 10 нчы сыйныфка кабул итмәскә бернинди законлы нигез юк. Директорлар да, мәгариф идарәсе җитәкчеләре дә, республика районнарындагы башка затлар да баланы 10 нчы сыйныфка кабул итүгә каршы була алмый. Без балаларны белем бирү оешмаларында урыннар белән тәэмин итәргә тиеш”, – диде Э. Фәттахов.

Ул шулай ук быел Татарстанда 600ләп белем бирү учреждениесенең база мәктәбе булачагын хәбәр итте. “Мәктәптә кимендә 80 бала укыса, ул база мәктәп була. Алар белем бирү сыйфатын гарантияләргә тиеш”, – дигән фикердә министр.

Быелның алты аенда приставлар 197,5 мең әҗәтленең милкенә арест салган

(Казан, 19 июль, «Татар-информ»). 2016 елда Россиянең бер миллион кешесенә, бурычлары аркасында, чит илгә чыгу тыелган. Бу хакта Суд приставлары федераль хезмәте башлыгы Артур Парфенчеков үзенең Twitter челтәрендәге битендә хәбәр иткән.

Аның сүзләренчә, агымдагы елның беренче алты аенда приставлар бурычлыларга карата 961,7 мең карар чыгарган. Бу узган елның шул чоры белән чагыштырагн вакытта 336 меңгә артыграк дигән сүз.

Агымдагы елның алты аенда приставлар 197,5 мең әҗәтленең милкенә арест салган. Ә 2015 елның гыйнвар-июнь аенда әлеге күрсәткеч 30 меңгә кимрәк булган.

Суд приставлары федераль хезмәте башлыгының бәясе “Е заем” микрофинанс компаниясенең әлеге хезмәт мәгълүматалыран таянып эшләнгән исәпләүләреннән аерыла. Алар мәгълүматына караганда, 2016 елның алты ае нәтиҗәләре буенча чит илгә чыгарылмаган әҗәтлеләрнең саны 2 млн кешегә якын тәшкил иткән. Шул ук вакытта аларның яртысыннан артыгы банклар һәм микрофинанс оешмалары заемчылары булган.

Искәртәбез: 8 июль көнне россияле хәрби очучы-инструкторлар Рәфәгать Хәбибуллин һәм Евгений Долгин Сириянең Хомс провинциясендә сирияле Ми-25 вертолетында очканда “Ислам дәүләте” (ДАИШ, Россиядә тыелган) террорчылык төркеме һөҗүменә дучар булалар. Вертолет бәреп төшерелә. Ми-25 экипажы – очучы инструкторлар Рәфәгать Хәбибуллин һәм Евгений Долгин һәлак була.

“Акыллы көрәш” уены нигезендә – татарның үткәне һәм бүгенгесе, халкыбызның күренекле шәхесләренә багышланган сораулар. Алар ярдәмендә татар яшьләре, гаиләләре, гомумән буш вакытын файдалы уздырырга теләгән һәркем уен формасында татар тарихына, мәдәниятенә бәйле кызыклы фактлар белән таныша ала. Әйтик, уен карточкаларында Казанга ничәнче елда нигез салынуы, Идел буе Болгарында ничә хан идарә иткәнлеге хакында сораулар бар. Аларга җавап биреп, уенчылар баллар туплый. Уен тартмасындагы милли бизәкле график сурәтләрнең барысын да яшьләр үзләре ясаган.

Икенче өстәл уены “Әкият” дип атала. Ассоциацияләргә корылган бу уенны татар рәссамнары белән берлектә әзерләгәннәр. Соңгылары арасында танылганнары да, рәсем сәнгатендә беренче адым ясый торганнары да бар. Әлеге рәссамнарның 84 иҗади эше карточкаларга төшерелгән. Уен кагыйдәләре буенча, катнашучыларга берничә карточка өләшенә. Уенчы аларның үзендә нинди ассоциация тудыруын, шулай ук алып баручы карточкасының нинди булуын әйтеп бирергә тиеш. Сүз уңаеннан, өстәл уеннарының икесендә дә миллилек йөреш ясый торган кечкенә фигураларда да чагыла: аларны Казан гербындагы зилант рәвешендә эшләгәннәр.

Татарстан парламенты вице-спикеры журналистларның сораларына җавап биреп, Дәүләт Думасына депутатлыкка Татарстаннан күрсәтелгән кандидатлар арасында хатын-кызлар (Әлфия Когогина һәм Ольга Павлова гына) һәм яшьләр аз булуны әйтте.

“Бердәм Россия” Бөтенроссия сәяси партиясенең Татарстан төбәк бүлеге башкарма комитеты җитәкчесе Андрей Кондратьев праймериз тәмамлангач, алдан тавыш бирү нәтиҗәләреннән канәгатьсез кешеләр булмауга гаҗәпләнүен әйтте. Ул гына да түгел, элек партия әгъзасы булмаучылар да праймериздан соң партия эшенә актив кушылырга тели. “Бу “Бердәм Россия” башкарган процедураның тагын бер казанышы һәм уңай ягы. Без чыннан да таяна алырлык кешеләр алдык”, – дип белдерде Кондратьев.

Шул ук вакытта партиянең Үзәк сайлау комиссиясе җитәкчесе урынбасары – Төбәк һәм технологик эшләр идарәсе җитәкчесе Андрей Парфенов ил буенча гомум исемлектә һәр дүртенче кандидатның хатын-кыз булуын әйтте. Ә яшьләре 30 яшькәчә булганнар – 15 кеше.

Искәртәбез: бүген РФ Үзәк сайлау комиссиясенә VII чакырылыш Дәүләт Думасына депутатлыкка кандидатларның федераль исемлеге һәм “Бердәм Россия” партиясеннән бер мандатлы округлар буенча кандидатлар исемлеге тапшырылды.

Төбәк исемлеген Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов җитәкләде, икенче урында – ТР авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министры Марат Әхмәтов. Исемлектә праймеризда иң күп тавыш җыйган 14 кандидат бар. Тагын алты кандидат бер мандатлы сайлау округлары буенча көрәшкә кушыла.

Кандидатлар арасында Россия Президенты карамагындагы Кеше хокуклары буенча совет президиумы әгъзасы Елизавета Глинка, Советның җаваплы сәркатибе Яна Лантратова һәм Җәмәгать палатасы әгъзасы Елена Тополева-Солдунова бар. Шулай ук Федерация Советы да үз кандидатын – сенатор Валентин Петренконы тәкъдим иткән.

Путинның матбугат сәркатибе Дмитрий Песков әлегә хәзерге балалар омбудсмены Павел Астаховның оставкасы турындагы указның имзалану-имзаланмавы турында белмәвен әйткән.

Элегрәк Астахов үзен отставкага җибәрүләрен сорап гариза язган иде.

Вице-премьер Аркадий Дворкович белдергәнчә, РФ Төркиядән куркынычсызлык гарантиясен көтә

(Казан, 11 июль, «Татар-информ»). РФ Транспорт министрлыгы Төркия белән чартер авиаочышларны яңадан гамәлгә кую буенча үз тәкъдимнәрен белдерәчәк. Бу хакта журналистларга Россия вице-премьеры Аркадий Дворкович хәбәр итте, дип яза ТАСС.

“Әлегә премьер йөкләмә бирмәде. Бер-ике көннән премьер йөкләмәсе булыр дип уйлыйм, шуннан соң күрсәтмәләр бирәчәкмен. Хәзер алар иртәгә-берсекөнгә ниндидер тәкъдимнәр булыр диләр, шуңа өметләнәм”, – диде Дворкович.

Аркадий Дворкович белдергәнчә, РФ Төркиядән куркынычсызлык гарантияләвен көтә, аннары чартер очышларын яңадан гамәлгә кую өчен карар кабул ителәчәк.

“Әлегә тәгаенләнгән карар юк, премьерның тәкъдимнәр белдерү турындагы йөкләмәсе бар. Төркия коллегаларыбыздан рәсми расланган куркынычсызлык гарантияләрен көтәбез. Аңлашыла ки, дөньяда бернигә дә гарантия биреп булмый, әмма алар андый гарантия бирергә тиеш, рейсларны яңадан гамәлгә кую өчен шул җитәчәк”, – диде РФ вице-премьеры.

Дүшәмбе РФ Транспорт министрлыгы Төркия белән чартер авиарейсларны яңадан гамәлгә кую буенча тәкъдимнәрне өйрәнә. Шулай ук министрлыкта чартер рейсларны яңадан гамәлгә кую өчен Хөкүмәт тиешле карар кабул итәргә тиеш, дип аңлатма бирделәр. Документ кабул ителгәч Росавиация чартер очышларын гамәлгә куярга рөхсәт бирәчәк, дип ачыклык керттеләр министрлыкта.

Флүзә татар теле һәм әдәбияты укытучысы булырга хыялланган. Укытучысы, теория өлеше бик авыр бит, дип кисәтсә дә: “Миңа укырга керү өчен шул фән кирәк”, – дип җавап биргән. Ләкин Флүзә җәмгыять белеменнән БДИ бирмәгән. Шуңа күрә аны бу белгечлеккә кабул итмәгәннәр. Хәзер көллияттә башлагыч сыйныф укытучысына укырга җыена. “Татар әдәбиятыннан сынауны берүзем тынычлап бирдем. Әмма биремнәр катлаулы иде”, – ди ул.

“Флүзә безнең мәктәпкә 9 нчы сыйныфны тәмамлагач килде. Мин дәрестә берәр зур романнардан өзек китерсәм, икенче көнгә ул инде аны укып та килә иде. Үзе дә башка китапларны сорап укыды. Мин аңа анализ ясарга өйрән дип күп итеп китаплар биреп җибәрә идем. Әле барысын җыеп, пакетларга тутырып китергән. Мин белмәгән нәрсәләрне дә белә иде хәтта. Мин аңа этәргеч кенә биргәнмендер дип уйлыйм. Ул үзе бик кызыксынучан, тырыш кыз. Сыйныфыбызда матур әдәбият белән кызыксынучы балалар шактый иде. Күбесенә әдәбияттан “5ле” куйдым”, – ди Габдулла Тукай исемендәге Мөслим урта мәктәбенең татар теле һәм әдәбияты укытучысы Гөлчәчәк Даутова.

Флүзә әйтүенчә, ул китапны бер көндә дә укып чыга ала. Гадәттә көнгә 4 сәгать укырга тырыша. Үзенең ничә китап укыганын санамаган. Аларның саны бик күп, ди. Татар, рус, чит ил әдәбиятын – барысын да укый. Китапны исә интернеттан түгел, кулына тотып укырга ярата. Башкача аның тәмен тоймый. Бигрәк тә Әмирхан Еники, Һади Такташ, Фатыйх Кәрим, Хәсән Туфан иҗаты күңеленә якын.

“11 миллион халыкны бәхетле итү өчен, бер туп җитә…” – Римзил Вәли

(Казан, 11 июль, “Татар-информ”, Радик Сабиров). Футбол буенча Франциядә узган Европа чемпионатының җиңүчесе булып Португалия җыелма командасы танылды. 2017 елда “Роналду һәм компания” инде Казанга килергә мөмкин.

Данлыклы Парижның атаклы “Стад де франс” стадионында узган финал очрашуында Франция һәм Португалия җыелмалары очрашты. Уен кайсыдыр якның өстенлеге белән үтте дип әйтеп булмый. Бәлки шуңадыр да игътибарны әлегәчә, уенның үзеннән бигрәк, Европа чемпионатында төп йолдыз булып саналган Криштиану Роналдуның матч башында ук җәрәхәт алу сәбәпле мәйданнан чыгып китүе җәлеп итәдер. Финал язмышын исә бердәнбер туп хәл итте: өстәмә вакытта Эдер керткән гол португалиялеләргә Европа чемпионы титулын китерде.

Әлеге җиңү ярдәмендә Португалия киләсе елга Казанга килергә мөмкин. Билгеле булганча, 2017 елда Татарстан башкаласы үзендә Конфедерация кубогы уеннарын кабул итәчәк. Әлеге ярышларда дөньяның алты кыйтгасында җиңү яулаган командалар көч сынашачак һәм ошбу турнир дөнья чемпионатын кабул итүче илдә һәм стадионнарда уздырыла. Россия (мәйдан хуҗасы буларак), Германия (гамәлдәге дөнья чемпионы буларак), Австралия, Чили, Мексика, Яңа Зеландия кебек командаларга Европада җиңүче булган Португалия дә кушылды. Африка зонасыннан җиңүче соңрак ачыклана. Җирәбә быел ноябрь аенда Казанда үтәчәк. Әлегә кайсы команданың кайсы шәһәрдә уйнаячагы билгеле түгел (Казаннан тыш, уеннар Мәскәү, Санкт-Петербург һәм Сочида уза), әмма Татарстан башкаласы Роналду һәм компаниянең “Казан-арена”да уйнаячагына өметләнә. Шунысы да бар: Криштиану берзаман татар кияве дә булып торган иде бит әле. Дөрес, Ирина Шәйхелисламова (Шейк) белән аерылуларына инде берничә ел вакыт үтте…

Икенчел базарда элеккечә Lada лидер булып кала, гомуми күләмнең 28% процентка якыны аның өлешенә туры килә

(Казан, 11 июль, «Татар-информ»). Июньдә Россиядә кулланылышта булган автомобильләр базарында үсеш 12,4%ка арткан һәм 450 мең данә тәшкил иткән. Бу хакта “Автостат” аналитик агентлыгы үз тикшеренүләренә сылтама белән хәбәр итә, дип яза ТАСС.

Шулай итеп, икенчел базарда элеккечә Lada лидер булып кала, гомуми күләмнең 28% процентка якыны аның өлешенә туры килә. Алар 125,6 мең данә тәшкил итә, бу узган елгы шушы ук вакыттагыдан 1,5 процентка күбрәк дигән сүз.

Чит ил машиналары арасында Toyota автомобиле лидерлык итә, алар 51,9 мең (+18%). Өченче урында – Япониянең Nissan автомобиле (23,6 мең данә), бу маркадагы тотылган автомобильләрне сату күләме 15% ка арткан.

Июньдә Россиянең икенчел базарында 13,6 мең күләмдә Lada Samara (+5,6%) лидерлыкта калган, икенче урында – 13,2 мең тотылган Lada 2107 (-6,7%), ә өченче – Ford Focus (11,3 мең данә, +20,3%), ул тотылган җиңел автомобильләр базарында иң күп сатыла торган чит машинасы титулын саклый.

2016 елның беренче ярты елы нәтиҗәләре буенча Россиядә җиңел автомобильләрнең икенчел базарында үсеш 11 процентка арткан һәм 2,5 млн берәмлек тәшкил иткән.

Рәфәгать Хәбибуллин белән хушлашу чарасы 12 июль көнне Краснодар крае Кореновск шәһәрендә узачак

(Казан, 11 июль, «Татар-информ»). Краснодар крае Сириядә һәлак булган 55нче аерым хәрби авиация полкы командиры, полковник Рәфәгать Хәбибуллинның гаиләсенә ярдәм күрсәтәчәк. Бу хакта төбәк башлыгы матбугат хезмәтенә сылтама белән “Интерфакс” агентлыгы яза.

“Губернатор йөкләмәсе буенча очучының туганнарына бер миллион сум күләмендә акчалата ярдәм күрсәтеләчәк”, – дип белдергән агентлык әңгәмәдәше.

2016 елның 8 июлендә Россия хәрби очкыч-инструкторлары Ми-25 вертолетында хәрби биремне үтәгәндә “Ислам дәүләте” (ДАИШ, Россиядә тыелган) террорчылык төркеме тарафыннан бәреп төшерелгән һәм Сирия Хөкүмәте армиясе контролендәге территория тирәсенә төшкән. Экипаж әгъзалары – командир Рәфәгать Хәбибуллин һәм очучы-инструкторы Евгений Долгин һәлак була.

Рәфәгать Хәбибуллин белән хушлашу чарасы 12 июль көнне Краснодар крае Кореновск шәһәрендә узачак, шул ук көнне Ульяновск өлкәсе Иске Кулатка районының Вязовый Гай авылында җирләнәчәк.

Күргәзмәдә ике меңнән артык Россия һәм халыкара компанияләр җитәкчеләре, үсеш институтлары һәм хакимият органнары вәкилләре катнашачак “КАМАЗ” ГАҖ VII «ИННОПРОМ-2016» Халыкара сәнәгать күргәзмәсендә катнаша. Ул 11-14 июль көннәрендә Екатеринбургта узачак. Чара кысаларында Россия Федерациясенең “Индустрия” Илкүләм сәнәгать премиясе тапшырылырга тиеш.

“КАМАЗ” ГАҖ матбугат хезмәте хәбәр иткәнчә, күргәзмәдә ике меңнән артык Россия һәм халыкара компанияләр җитәкчеләре, үсеш институтлары һәм хакимият органнары вәкилләре катнашуы көтелә. Шул исәптән, РФ сәнәгать һәм сәүдә министры Денис Мантуров, Һиндстан дәүләт сәнәгать һәм сәүдә министры Нирмала Ситхараман, Свердловск өлкәсе губернаторы Евгений Куйвашев.

Екатеринбургтагы халыкара күргәзмә мәйдачыгы белән “КАМАЗ” ГАҖ генераль директоры Сергей Когогин да танышачак. «ИННОПРОМ-2016»да компания үзләренең иң соңгы уникаль эшләнмәләре – “КАМАЗ-2020″ кабинасын тәкъдим итәргә ниятли.

Искәртеп узабыз: “киләчәк кабинасы” беренче тапкыр узган елның сентябрь аенда Мәскәүдә узган «КОМТРАНС-2015» халыкара күргәзмәсендә тәкъдим ителгән иде.

Ил тарихында беренче тапкыр яңа акча билгеләрендә нәрсә сурәтләнәчәген россиялеләр үзләре тәкъдим итә ала

(Казан, 11 июль, «Татар-информ»). “Кол Шәриф” яңа банкноталар өчен символлар исемлегендә пәйда булды, дип хәбәр ителә твоя-россия.рф порталында. Мәчет Россиянең тугыз федераль округы символлары картасында билгеләнде, элегрәк аңа Казан Кремле дә кертелгән иде.

Искәртеп узыбыз: 200 һәм 2000 сумлык яңа купюралар өчен символлар сайлауны Россия банкы игълан итте. Ил тарихында беренче тапкыр яңа акча билгеләрендә нәрсә сурәтләнәчәген россиялеләр үзләре тәкъдим итә ала. Сайлау өч этапта узып, 2016 елның 7 октябрендә тәмамланачак.

8 июльгә твоя-россия.рф сайтында яңа банкноталарга символлар өчен 450 мең кеше тавыш биргән. Кулланучылар 3,7 меңнән артык символ тәкъдим итсә дә, 5 мең тавыш чиген нибары 15е генә узган.

Яңа банкноталарга шәһәр символларын 28 июльгә кадәр тәкъдим итеп була.

Биредә милли йолалар, авыл туризмы юнәлешендә бик күп чаралар үткәреләчәк

(Казан, 11 июль, “Татар-информ”, Гөлнар Гарифуллина). “Ак калфак” бөтендөнья татар хатын-кызлары иҗтимагый оешмасының чираттагы күчмә утырышы Актанышта булачак. Әлеге оешманың Бөтендөнья татар конгрессы башкарма комитеты каршында барлыкка килгәнен искәртик. 13, 14, 15 июль көннәрендә Актанышта узачак чаралар турында “Татар-информ” мәгълүмат агентлыгы хәбәрчесенә оешманың рәисе Кадрия Идрисова сөйләде.

Актанышка сәфәрдә Татарстанның 32 районыннан, Россиянең 22 төбәгеннән вәкилләр, Таҗикстан, Австралия, Беларусь, Польша, Казакъстан, Төркмәнстаннан 10 кунак катнашачак. Барлыгы 150 ләп делегатның авылларга 5 төркемгә бүленеп баруы ниятләнә.

“Безнең максат – бу җирлектәге йолаларны, татар халкының яшәешен өйрәнү, танылган шәхесләрен барлау һәм авыл туризмы өлкәсендә чаралар уздыру”, – дип белдерде Кадрия Идрисова.

Бу хакта Россия Премьер-министры Дмитрий Медведев белдерде

(Казан, 6 июль, «Татар-информ»). РФ Премьер-министры Дмитрий Медведев Төркия яшелчәләрен кертү турында ниндидер карар кабул ителмәвен, әлеге мәсьәлә буенча Анкара белән фикер алышачакбыз, әмма бу Россия “барлык ишекләрне ачарга йөгерде” дигәнне аңлатмый, дип белдерде.

Мәскәү өлкәсендә “Матвеевское” авыл хуҗалыгы предприятиесенең кыяр һәм помидор үстерә торган теплица комплексын караганда, Медведев Төркия помидорлары Россиянекен кысрыкларга мөмкин дип белдерелде.

“Бернинди карар да кабул итмәдек, Төркия партнерлары белән фикер алышачакбыз, әмма бу Россия барлык ишекләрне ачарга йөгерде дигәнне аңлатмый. Бары тик туристлык маршрутларына карата гына карар кабул ителде”, – диде премьер.

Аңа продукцияне үстерү технологиясе турында җентекләп сөйләделәр һәм тәм сыйфатын бәяләргә дә тәкъдим иттеләр. Медведев кыяр һәм помидордан авыз итте, тәмен бик яхшы дип бәяләде.

Премьер шулай ук дәүләт авыл хуҗалыгына ярдәм итүен дәвам итәчәк дип ышандырды. Ул аграр өлкәнең дәүләт ярдәмен алуын, ә соңгы елларда агросәнәгать комплексының үсеш темплары башка дәрәҗәгә чыгуын билгеләп үтте.

“Россия азык-төлек базарында эре тәэмин итүче статусын алды, хәзер бу сүз генә түгел, чынлыкта да шулай”, – диде Премьер-министр.

Балалар омбудсмены үз теләге белән эштән китү турында гариза язган

(Казан, 4 июля, «Татар-информ»). “Интерфакс” РФ Президенты матбугат сәркатибе Дмитрий Песковка сылтама белән, Россиядә Бала хокуклары буенча вәкаләтле Павел Астахов, чираттагы ялдан чыкканнан, соң үз вазифасыннан китәчәк дип хәбәр итә .

“Хәзерге вакытта Павел Астахов ялда. Ул эшләвен дәвам итә, әмма чираттагы ялда, чөнки җәй – яллар чоры”, – дигән Песков.

“Әмма бу очракта мин аның ялдан чыкканнан соң үз вазифасыннан китәчәген раслый алам һәм Президенты карары да шул чакта имзаланачак”, – дип белдергән дәүләт башлыгының матбугат сәркатибе.

Аның сүзләренчә, Астахов үз теләге белән эштән китү турында гариза язган. Әлеге балалар омбудсмены вазифасына анык кандидатуралар юк.

5 июльгә җәмәгать транспорты өчен махсус режим пассажирларны бәйрәм намазына алып бару өчен кертелә

(Казан, 1 июль, «Татар-информ»). Быел 5 июльдә билгеләп үтелә торган Ураза гаете көнендә Казанның җәмәгать транспорты махсус режимда эшләячәк. Автобуслар һәм троллейбуслар пассажирларны бәйрәм намазына алып бару өчен 4.30 сәгатьтә маршрутка чыгачак, дип хәбәр итте шәһәр Башкарма комитетының Транспорт комитеты.

1, 2, 5, 6, 10, 10а, 15, 23, 29, 30, 31, 35, 35а, 37, 47, 53, 54, 56, 63, 68, 74, 74а, 75, 91-нче номерлы автобус һәм 1, 2, 12-нче номерлы троллейбус маршрутлары шәһәрлеләрне Казан мәчетләрендәге бәйрәм чараларына илтеп җиткерәчәк.
5 июльдә Татарстанның барлык мәчетләрендә бәйрәм намазы 6.30 сәгатьтә башланачак. 7.00 сәгатьтә гает намазы башлана, соңыннан хөтбә укылачак.
Татарстан башкаласында, Ураза гаете уңаеннан, төп чаралар республика мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин катнашында Галиев мәчетендә узачак.

Омск өлкәсендә 2003 елдан бирле чыгып килүче “Татар дөньясы” газетасының тиражы бүгенге көндә 2500 данә тәшкил итә. Гөлсинә Әхмерова газетада татарча да, русча да материаллар бастыруларын әйтте. Рус телендә милли темаларга язмалар татар телен белмәүче милләттәшләрнең татарлыгын саклап калырга мөмкин, дигән фикердә ул.

“Төбәкләрдә татар теле юкка чыга, шуңа милли матбугатның хәле аяныч ”, – диде Гөлсинә Әхмерова. Аның фикеренчә, телне бары тик ике генә юл белән саклап була – аны мәктәптә укытып һәм гаиләдә өйрәтеп. Омск өлкәсендә татар теле факультатив буларак шәһәрдәге бер генә мәктәптә, төбәктә 15 мәктәптә керә. Хәтта электән үк милли укытуга көчле басым ясаган Үләнкүл авылы мәктәбендә дә татар теле предмет буларак берничә сыйныфта гына калган. Әмма, журналист сүзләренчә, татар теле дәресләре рус телен укытуга зыян салмый: Үләнкүл мәктәбе укычыларының халыкара рус теле олимпиадасында урыннар алуы – моңа дәлил.

Гөлсинә Әхмерова татар телен укыту проблемасын хәл итү юлын да билгеләде. “Мәктәпләрдә 4 базис планы тәкъдим ителә, ата-аналар, мәктәп берсен сайлап, шуның буенча балаларын укыта ала. Шул рәвешле татар телен дә укытып булыр иде”, – дигән фикер җиткерде ул.

Ул Рамазан аеның соңгы 10 көнендә була

(Казан, 1 июль, “Татар-информ”, Лилия Локманова). Мөселманнар өчен айлар арасында Рамазан ае, көннәр арасында җомга көне, кичләр арасында Кадер кичәсе иң мөбарәк санала. Кадер кичәсе Рамазан аеның соңгы ун көне арасындадыр, ул төгәл билгеләнмәгән. Мөселманнар аны бүген булыр дип өметләнә. Бу көннәрне гыйбадәт кылып, догалар укып, тәүбә итеп уздырырга кирәк.Казан шәһәренең “Ярдәм” мәчете имамы Илдар хәзрәт Баязитов “Татар-информ” МА корреспондентына белдергәнчә, Кадер кичәсе Рамазан аеның 27 нче көненә туры килә, әмма бу төгәл билгеле түгел. “Бу Ходайга гына мәгълүм, шулай да без өметләнеп көтәбез инде”, – диде хәзрәт.

“Кадер кичәсе мең айдан да хәерлерәк, савабы мең ай кылган гыйбадәттән артыграк”, – диелә Коръән Кәримнең 97 нче “әл-Кадер” сүрәсенең 3 нче аятендә. Кадер кичәсендә Коръән Кәрим иңдерелә башлый. Коръән соңрак егерме өч ел дәверендә Җир йөзенә кисәк-кисәк иңдерелә.

Бу хакта Раббыбыз Кадер кичәсе турындагы аерым сүрәдә ачык аңлаткан: «Иннәә әңзәлнәһү фи ләйләтил Кадр. (Хакыйкать шулдыр ки, Без аны (Коръәнне) Кадер кичәсендә иңдердек.) Вә мә әдракә мә ләйләтуль Кадр. (Кадер кичәсенең нәрсә икәнен сиңа аңлатучы булдымы?) Ләйләтуль Кадери хайрум мин әлфи шәһр. (Кадер кичәсе мең айдан да хәерлерәк.) Тәнәззәлүл мәләикәтү вәр-руху фиихә биизни раббихим мин күлли әмр”. (Ул көндә фәрештәләр вә Изге Рух (Җәбраил), Раббының рөхсәте илә, Аның әмерләрен җиренә җиткерер өчен, бер-бер артлы иңеп кенә торырлар.) Сәләмүн һия хәттә мәтләгыль фәҗер.(Кадер кичәсе – иминлек кичәсе – таң ата башлаганга чаклы дәвам итәр.)».

Бу хакта Чечня башлыгы һәм Хөкүмәтенең рәсми сайтында хәбәр ителә

(Казан, 1 июль, «Татар-информ»). Чечняда  Ураза гаетен бер атнага якын бәйрәм итәчәкләр – 5-8 июль республикада ял көннәре, дип хәбәр ителә Чечня башлыгы һәм Хөкүмәтенең рәсми сайтында.”Республика башлыгы вазифаларын башкаручы Әбүбәкер Әделгәрәев указ имзалады, аның нигезендә, Ураза гаетен бәйрәм итү сәбәпле, 5, 6, 7 һәм 8 июль Чечня Республикасы территориясендә ял көннәре дип игълан ителә”, – диелгән хәбәрдә.

Шартлаулар чыгышлары белән Россия, Үзбәкстан һәм Кыргызстаннан булган кешеләр тарафыннан оештырылган

(Казан, 30 июнь, “Татар-информ”). Истанбулның Ататөрек исемендәге һава аланындагы шартлауларны чыгышлары белән Россиядән, Кыргызстаннан һәм Үзбәкстаннан булган кешеләр оештырган. Бу хакта, Рейтер агентлыгына сылтама белән, “РИА новости” хәбәр итә.

Исегезгә төшерәбез, 28 июнь кичендә Истанбулның Ататөрек исемендәге халыкара һава аланында өч шартлау булды. Соңгы мәгълүмат буенча, теракт нәтиҗәсендә 42 кеше һәлак булган, шул исәптән 13 чит ил гражданы. 239 кеше яраланган.

Төркия Премьеры Бинали Йылдырым хәбәр иткәнчә, җыелган дәлилләр терактның “Ислам дәүләте” (ДАИШ, Россия Федерациясендә тыелган) тарафыннан оештырылганлыгын күрсәтә.