Якуб һәм Мәрьям Абдулловлар никахларының 60 еллыгын билгеләп үттеләр

Бриллиант туйларын алар биш кызлары, унике онык һәм оныкчыклары арасында, аңлашып, хөрмәт итешеп яшәүче гаилә буларак, каршы алдылар. 60 ел буе бер-берсенә ныклы терәк булып, тормыш сынауларына бирешмичә яшәгән парларны, чыннан да, кыйммәтле бриллиант белән чагыштырырга була.

Абдулловлар гаиләсе сугыштан соңгы авыр елларда Тупли авылында барлыкка килә.
– Әниебез тумышы буенча Ленинградтан. Гайшә әбиебез бер айлык кызын алып, Ленинград блокадасыннан качып, Тупли авылында яшәүче туганнары янына кайтып төшкән. Ул үзе белән бернинди кием-салым да, хәтта баласын биләү өчен иске чүпрәк алырга да өлгермәгән. Шулай итеп, әниебез шушы авылда үскән. Ә әтисе фронтта һәлак булып калган, – дип сөйли юбилярларның олы кыз­лары Гөлгенә.

– Әтиебезнең әти-әнисен дә сугыш харап иткән. Госман бабабыз авылга яңа туган кызын күрер өчен бер көнгә ге­нә кайткан булган. Кабат фронтка китеп барганда кинәт йө­рәге туктый. Бу хәбәрне ишетү белән Хөршидә әбие­безне паралич суга. Шуннан соң, үлгәнче, аның бер кулы гына эшли иде, – дип сөйли уртанчы Гөлсинәләре.

– Шулай без – мин һәм мин­нән кечкенәрәк ике се­ңелем, гарип әниебезгә сыенып ятим калдык, – дип искә ала Якуб ага. Әнисененең бер­дәнбер ярдәмчесенә, ике сеңлесен карау өчен, 10 яшеннән эшли башларга ту­ры килә. – Кайвакыт урларга да туры килгәләде. Әйе, урларга. Ә нишләргә? Ничектер яшәргә кирәк иде бит, – дип авыр сулый гаилә башлыгы.

– Әти бик шук малай булган. Шуңа күрә әнисе, чыгырыннан чыгып: «Аллам, минем балаларыма да, онык­ларыма да башкача уллар бирмә», – дип әйткән булган. Бу сүзләре Аллаһы колагына кергән, күрәсең. Якуб белән Мәрьям гаиләсендә биш кыз туып-үскән. Оныклары да кү­бесенчә кызлар. Бары тик дүртенче кызларының гына ике улы бар.

«Әтием 60 ел элек әнисен тыңлаганына сөенеп туймый. Әбиебез аңа күрше кызы Мәрьямгә өйләнергә киңәш итә, һәм әти өйләнә. Шул вакыттан бирле аның тормышы җайланып китә, уңай якка үзгәрә», – дип сөйли Җәмилә.

Якуб белән Мәрьям – күр­шеләр, бала чактан дус булганнар. Башта әни­ләре белән кич утырырга йөрешкәннәр, аннан соң мәктәп еллары бергә узган. Ә инде Якуб армиядән кайткач, сызылып киткән кара кашлы, шомырт кебек кара күзле Мәрьямгә чын-чынлап гашыйк була.
Тик яшьләр кавышырга карар кылгач, төрле кир­тәләр килеп чыга башлый. Ул вакыттагы закон буенча иң элек яңа гаилә ЗАГСта теркәлергә тиеш булган, аннан соң гына никах укылган. Ул вакытта авыл советы көн саен эшләмәгән. Шул сәбәпле Якуб белән Мәрьям берничә көн буе Советлар кушканча өйләнешә алмыйча торган­нар. Ниһаять, тәмам ачуы чыккан Якуб проблеманы чишә – шулай Абдулловлар гаи­ләсе барлыкка килә, никах та укыла, туй да гөрләп уза. Яшьләргә өч кисәк сабын, люстра һәм сарык бүләк итәләр.
Туйдан соң яшь гаилә башка чыга. Бер-бер артлы биш кызлары – Гөлгенә, Мө­нирә, Гөлсинә, Җәмилә һәм Гөлсинур туалар.

– Өченче кызым тугач, хәт­та елап җибәрдем. Якубыма малай бүләк итәсем килгән иде, тагын кыз туды менә. Ә ул мине юатып: «Бер дә борчылма, кара безнең кызларыбыз нинди матурлар. Яхшырак итеп тырышыйк, бәлки малай да туар әле, диде», – дип сөйли Мәрьям апа.
Балаларын назласалар да, эшкә дә өйрәтеп үстергәннәр. Әти-әниләре көне-төне сов­хоз эшендә булганлыктан, йорт, бакча эшләре, малларны карау кызлар өстенә төшә. Өлкәнрәкләре кечкенә сеңелләрен үстерешергә булышалар.

Якуб, зур гаиләсе җитешле булсын өчен, совхозда нинди эш булган, шуңа алынган. Аның хезмәт биографиясе бай – агроном, баш агроном булып эшли, авыл хуҗалыгы техникумын тә­мам­лагач, фер­ма мөдире, соңрак фермер да булып ки­тә, ә Тольяттига күчкәч, сы­ра заводының чимал белән тәэмин итү бү­легендә хезмәт итә. Мәрьям исә, декрет яллары арасында, мәктәп аш­ханәсендә берничә вазифа башкарган – меню да төзегән, продукция дә сатып алган, пешекче дә булган, идәннәр дә юган. Ә бервакыт эш урынында аны ток суга һәм ул бер ел буе хастаханәдә ята. Яраткан тормыш иптә­шенең һәм кызларының мә­хәббәте һәм кайгыртуы гына аңа тернәкләнеп китеп, аякка басарга ярдәм итә.

– Биш кыз үстерүе җиңел булмады шул, – дип искә алалар Якуб белән Мәрьям Абдулловлар. – Кием-салым, аяк киемнәре дефицит – ба­зар­да бар, ләкин бәяләре кыйммәт… Юклык заманында үстеләр шул…
– Бераз акча эшләр өчен әни белән кырда мәк җыя идек, – дип сөйли Җәмилә.
– Мин мәк кырларының очы-кырые юктыр, дип уйлый идем. Бик нык арыта иде. Шулай да сер бирмәдек, тырыштык, – ди Мөнирә.

Бер сезонда җыйган мәк акчасы барысына да кышкы киемнәр, өй кирәк-яраклары, мал-туар алырга җитеп торган. Хезмәте авыр булса да, балалар ач-ялангач булмаган.
Шулай Абдулловларның тормышлары ныгый барган, кызлар да үсеп, бер-бер артлы кияүгә чыгып, бәхетле әби белән бабайга оныклар бүләк итә башлаганнар. Ә әти-әниләре олыгайгач, алар­ны үзләре янына Толь­ят­тига алганнар. Шулай да Якуб ага белән Мәрьям апа көн­нәр җылыну белән авылга күченәләр һәм көз азагына кадәр шунда яшиләр.

Әйе, тормыш аккан судай үтеп бара, еллар узганы сизелми дә… Кайчандыр яшь, чибәр һәм ут кебек чая Мәрьям белән Якубның да чәчләренә күптән инде чал кунган, кулга-кул тотынышып бер сукмактан атлый баш­лауларына да 60 ел тулган. Ә аларның мәхәббәтләре элеккечә үк нык һәм саф. Алар нык, тату һәм бәхетле гаилә кора алганнар, балаларына да лаеклы тәрбия бир­гәннәр.
Әни кеше гомер буе үзенә ярдәм иткән кагыйдәләрне кызларына да киңәш итә. Күп сөйләмәскә, кычкырып көлмәскә, тыйнак булырга өнди. Ә гаилә башлыгы балаларына да, оныкларына да ал­дын-артын карап йөрергә, игътибарлы булырга киңәш итә. «Бергә яшәгез, тату булыгыз. Язмыш ничек кенә сынаса да, янәшәгездә туганнарыгыз барлыгын онытмагыз. Бергә-бергә бөтен авырлык­ларны да җиңеп була!» – бу Абдулловлар гаиләсенең төп девизы һәм бәхетле гаилә нигезе.

Автор:Элина Сәйфи